۲-۲٫ ابعاد مدیریت کیفیت جامع در بخش عمومی از دیدگاه دیوید گاروین ۳۸
۲-۳٫ ابعاد مدیریت کیفیت جامع در بخش عمومی از دیدگاه کیت اسمیت ۳۹
۲-۴٫ ابعاد مدیریت کیفیت جامع در بخش عمومی از دیدگاه زتهامل ۴۰
۲-۵٫ ابعاد مدیریت کیفیت جامع در بخش عمومی از دیدگاه جیسون ۴۰
۲-۶٫ ابعاد کیفیت جامع در بخش عمومی از دیدگاه میوری و آتکینسون ۴۱
۲-۷٫ ابعاد کیفیت جامع در بخش عمومی از دیدگاه پیترسنگه ۴۱
۲-۸٫ ابعاد مدیریت کیفیت جامع در بخش عمومی از دیدگاه پاراسورامان ۴۲
۲-۹٫ ارتباط مفاهیم بنیادین و معیارهای توانمندساز ۹۰
۲-۱۰٫ ارتباط مفاهیم بنیادین و معیارهای نتایج ۹۱
۳-۱٫ تعیین حجم نمونه از هر طبقه ۱۰۳
۳-۲٫ گویههای مورد نظر برای سنجش هر متغیر ۱۰۴
۳-۳٫ مقیاس مورد استفاده برای سنجش سؤالات ۱۰۵
۳-۴٫ پایایی پرسشنامه بر اساس آلفای کرونباخ ۱۰۸
۴-۴٫ کارنامه ارزیابی هر معیار با رویکرد پرسشنامهای ۱۰۹
۴-۵٫ کارنامه ارزیابی سازمان به روش پرسشنامه براساس مدل تعالی سازمانی ۱۱۰
۴-۱٫ وضعیت ترکیب تحصیلات سازمانی آزمودنیها ۱۱۳
۴-۲٫ میانگین سابقه خدمت کارکنان جامعه آماری ۱۱۴
۴-۳٫ تعداد و درصد کارکنان جامعه مورد مطالعه براساس عناوین سمت ۱۱۵
۴-۴٫ وضعیت ترکیب سمت سازمانی آزمودنیها ۱۱۶
۴-۵٫ وضعیت آزمودنیها از لحاظ مدرک تحصیلی ۱۱۷
فهرست جدولها
شماره عنوان صفحه
۴-۶٫ امتیاز میانگین گویههای متغیر مشتریان ۱۱۸
۴-۷٫ امتیاز میانگین گویههای متغیر کارکنان ۱۲۰
۴-۸٫ امتیاز میانگین گویههای متغیر جامعه ۱۲۱
۴-۹٫ امتیاز میانگین گویههای متغیر کسب و کار ۱۲۲
۴-۱۰٫ میانگین امتیاز هر یک از متغیرها ۱۲۴
۴-۱۱٫ تست یک نمونهای کلموگروف - اسمیرنوف (K-S) برای چهار فرضیه تحقیق ۱۲۶
۴-۱۲٫ آزمون دوجملهای (آزمون نسبت) برای فرضیه فرعی اول ۱۲۷
۴-۱۳٫ محاسبه امتیاز متغیر نتایج مشتریان براساس مدل تعالی و با رویکرد پرسشنامهای ۱۲۸
۴-۱۴٫ آزمون دوجملهای (آزمون نسبت) برای فرضیه فرعی دوم ۱۲۹
۴-۱۵٫ محاسبه امتیاز متغیر نتایج کارکنان براساس مدل تعالی و با رویکرد پرسشنامهای ۱۳۰
۴-۱۶٫ آزمون دوجملهای (آزمون نسبت) برای فرضیه فرعی سوم ۱۳۱
۴-۱۷٫ محاسبه امتیاز متغیر نتایج جامعه براساس مدل تعالی و با رویکرد پرسشنامهای ۱۳۲
۴-۱۸٫ آزمون دوجملهای (آزمون نسبت) برای فرضیه فرعی چهارم ۱۳۳
۴-۱۹٫ محاسبه امتیاز متغیر نتایج کسب و کار براساس مدل تعالی و با رویکرد پرسشنامهای ۱۳۴
۴-۲۰٫ آزمون دوجملهای (آزمون نسبت) برای فرضیه فرعی چهارم ۱۳۵
۴-۲۱٫ محاسبه امتیاز چهار معیار حوزه نتایج براساس مدل تعالی و با رویکرد پرسشنامهای ۱۳۶
۴-۲۲٫ آزمون مقایسهی میانگین چند جامعه از لحاظ سمت سازمانی ۱۳۷
۴-۲۳٫ طبقه بندی نتایج معیار مشتری از لحاظ سمت سازمانی ۱۳۸
۴-۲۴٫ طبقه بندی نتایج معیار کارکنان از لحاظ سمت سازمانی ۱۳۹
۴-۲۵٫ طبقه بندی نتایج معیار جامعه از لحاظ سمت سازمانی ۱۴۰
۴-۲۶٫ طبقه بندی نتایج کسب و کار از لحاظ سمت سازمانی ۱۴۱
۴-۲۷٫ آزمون مقایسه میانگین چند جامعه بر اساس متغیر سطوح تحصیلی ۱۴۲
فهرست جدولها
شماره عنوان صفحه
۴-۲۸٫ آمار توصیفی برای آزمون فریدمن ۱۴۳
۴-۲۹٫ محتوای نتیجه اصلی آزمون ۱۴۳
۵-۱٫ محاسبه امتیاز چهار معیار حوزه نتایج براساس مدل تعالی و با رویکرد پرسشنامهای ۱۵۷
فهرست نمودارها
آموزش
اثرات توریسم روستایی
هوا
آب
زمین/ اقلیم/ گیاهان/ جانوران
اشتغال زایی
تجهیزات زیربنایی
هزینه زندگی
امنیت عمومی
تسهیلات رفاهی
فرهنگ بومی
ساختار اجتماعی
برآمدهای توریسم روستایی
حفاظت و نگهداری
بهبود دهی/ مطلوبیت آلودگی
پایداری
سرمایه گذاری
تنوع/ پویایی
احساس آرامش
کیفیت زندگی
همکاری اجتماعی
منابع source: sharpley1997, lpndon, P.113
آگری توریسم یا گردشگری کشاورزی اگر چه اغلب به عنوان کلیه فعالیتهای گردشگری در مناطق روستایی (نظیر جشنوارهها، موزهها، نمایشگاه های صنایع دستی و دیگر رویدادهای فرهنگی و جاذبهها) تعریف شده است اما بیشتر به عنوان محصولات گردشگری که به طور مستقیم در ارتباط با اراضی کشاورزی هستند مانند تولیدات این اراضی، اقامت در این اراضی (اقامت در مزرعه خواه در خانههایی روستایی و یا در چادرها و کمپهای احداث شده در مزرعه)، دیدارهای آموزشی، خوردن غذا، فعالیتهای تفریحی و تفرجی و فروش محصولات مزرعه یا صنایع دستی اطلاع میگردد.[۸]
گردشگری مزرعه[۹] به عنوان زیر بخش گردشگری روستایی شناخته شده است. طبق تعاریف انجام شده توسط روبرت[۱۰] و هال[۱۱] (سال ۲۰۰۱)، گردشگری مزرعه یکی از پنج زیر مجموعه گردشگری روستایی است. گردشگری طبیعت، گردشگری فرهنگی، گردشگری ماجراجویانه و گردشگری انجام فعالیت دیگر تقسیم بندیهای گردشگری روستایی را تشکیل میدهند. اصطلاح «گردشگری مزرعه» در بعضی از مناطق و کشورها با آگروتوریسم یا آگری توریسم مورد استفاده قرارگرفته است. گردشگری مزرعه میتواند در بر گیرنده موارد ذیل باشد:
- منزل و وسایل راحتی
- مراکز گردش گران مزرعه، نمایشگاهها و موزهها
- فروشگاه های مزرعه برای فروش محصولات و صنایع دستی
- راهپیمایی یا پیاده روی به منظور آشنایی با فعالیتها در مزرعه
- دیدارهای آموزشی
- فعالیتهای مزرعه نظیر برداشت محصولات زراعی، چیدن میوه، اسب سواری و ماهی گیری
- فروش مواد غذایی و نوشابه های محلی
یک خصوصیت مشترک در موارد ذکر شده این است که کلیه این موارد توسط کشاورزان و با همکاری خانواده آنان برنامه ریزی و مدیریت میشود. بر اساس تعریف هیلکی در سال ۱۹۹۳ آگری توریسم حرفه ای است که توسط کشاورزان یا دامداران برای لذت بردن و یا آموزش عموم در جهت ارتقاء محصولات مزرعه و تولید درآمد بیشتر در مزرعه اداره میشود. آگری توریسم باعث ایجاد فرصتهای متنوع برای کشاورزان و دامداران میشود که این فرصتها مثل سپرهای ضربه گیر در مقابل نوسانات بازار از اقتصاد روستا محافظت میکنند. آگری توریسم میتواند باعث افزایش در آمد کشاورزان و افزایش فعالیتهای اقتصادی جوامع روستایی گردد. از طرف دیگر میتواند از نظر اقتصادی راهی عملی جهت حفاظت از زیست گاه های طبیعی مناطق زیبای طبیعی، منابع طبیعی و اماکن ویژه را فراهم آورد.
در حال حاضر حدود ۷۵ درصد مردم فقیر جهان در مناطق روستایی زندگی میکنند. مراکز اصلی و مقصد اکثر گردشگران به ویژه در کشورهای در حال توسعه نظیر پارکهای ملی، کوهستانهای مرتفع، دریاچهها، اماکن فرهنگی، پناهگاههای حیات وحش و غیره در مناطق روستایی قرار دارند. به همین دلیل نیز گردشگری به عنوان یکی از مهمترین گزینه های ایجاد اشتغال و درآمد در این مناطق مطرح شده و در حال حاضر در کانون توجهات دولتها و سایر کارگزاران اقتصادی قرارگرفته است.
موفقیت در توسعه گردشگری در مناطق روستایی به مؤلفههایی نظیر تجارت، اقتصاد، خدمات پشتیبانی، کیفیت محصولات و خدمات، دسترسی به زیر ساختها، مهارتها، علایق و منافع سرمایه گذاران دارد. در برخورداری از کلیه این مؤلفهها، عموماً مناطق روستایی در مقایسه با مناطق شهری از توانمندیها و ظرفیتهای کمتری برخوردار میباشند. مجموعه این نارساییها به موازات موانع و تنگناهای سیاسی و نهادی خصوصاً در کشورهای در حال توسعه نظیر بروکراسی ها و پیچیدگیهای اداری، فقدان هماهنگی فی ما بین اهداف و سیاستهای توسعه روستایی و توسعه گردشگری، ضعف نهادهای مردمی، ضعف نهاد دولت و موارد مشابه چالشهایی هستند که باید در توسعه گردشگری به آنها توجه نمود. بنابراین ضروری است تا راهکارهایی را برای چیره شدن به موانع جستجو نمود. توسعه گردشگری روستایی به اشکال و دلایل مختلف در بسیاری از کشورها اعم از توسعه یافته و در حال توسعه مورد توجه است، که از مهمترین دلایل توسعه این نوع از گردشگری میتوان به رشد اقتصادی مناطق دورافتاده روستایی و افزایش درآمد جوامع روستایی، تنوع بخشیدن به اقتصاد جوامع روستایی و کاهش فشار بر منابع پایه اشاره نمود. البته رویکردهای مختلف حاکم بر توسعه گردشگری روستایی در جوامع مختلف با یکدیگر تفاوت داشته و هر کدام از آنها از الزامات، قواعد و استراتژیهای خاص خود تبعیت مینمایند. با این حال توسعه گردشگری در این مناطق، به عنوان یکی از مهمترین راهکارهای مقابله با فقر و توسعه اقتصادی در جوامع روستایی مورد توجه است.
گردشگری روستایی، راهبرد توسعهی روستایی
گردشگری روستایی راه حل کلی برای همهی دردها و مسائل و مشکلات نواحی روستایی نیست، اما یکی از شیوههایی است که ممکن است آثار اقتصادی مهم داشته باشد و به نوعی میتواند به کند شدن روند تخلیه سکونتگاه های روستایی و کاهش مهاجرت جمعیت روستایی کمک کند. رشد گردشگری به عنوان راهبردی برای توسعه روستایی نسبتاً تفکر جدیدی است که سیاستگذاران محل در جوامع روستایی به اهمیت این راهبرد پی بردهاند؛ اما تجربه کافی برای اجرای آن ندارند. دیدگاه دیگری با این پیش زمینه فکری وجود دارد که گردشگری راه حل و علاج قطعی اقتصادی برای توسعه نواحی روستایی است. دیدگاه محتاطانه تری گردشگری را به عنوان فرایند برنامه ریزی یکپارچه که فرصتهایی را برای کاهش مضرات و افزایش منافع توسعه معرفی میکند. در یک نگرش دیگر، گردشگری روستایی به عنوان موتور محرکه توسعه روستایی معرفی شده و دلایلی به شرح زیر نیز برای آن ارائه شده است (Gerf, 1993:23):
الف- همانند هر فعالیت صادراتی که سازماندهی شده و توسعه یافته، گردشگری نیز منبع شغل و درآمد به حساب میآید.
ب- گردشگری روستایی بر خلاف سایر کالاها، خدمات و فرآورده های کشاورزی مانند غذا، تولیدات فعالیت ماهیگیری، پوشاک و نساجی، ساختمان سازی و کارهای عمومی و غیره همانند مولدی برای تعداد زیادی از فعالیتهای اقتصادی عمل میکند.
ج- گردشگری روستایی، نواحی روستایی یا پدیده های طبیعی را که هیچ گونه ارزش اسنادی ندارند مورد بهره برداری قرار میدهد و با استخراج منابع یا صنایعی مانند نفت و معدن برابری میکند.
د- گردشگری روستایی تقاضا برای صنایع دستی، هنرهای سنتی و فعالیتهایی را که نیاز به نیروی کار بیشتری دارند بالا میبرد.
ضمن اینکه در گردشگری روستایی از منابع روستایی (مانند فرهنگ و سنن اجتماعی، ساختمانهای تاریخی، غارها، شرایط آب و هوایی که برای سایر فعالیتهای اقتصادی قابلیت بهره برداری ندارند) استفاده شده، گردشگری حتی در سکونتگاه های روستایی که فاقد زمینهای زراعیاند و در نواحی کوهستانی قرار گرفتهاند با بهره برداری از منابع فرهنگی و طبیعی میتواند به توسعه روستایی کمک نماید.
پیشینه تاریخی گردشگری روستایی
گردشگری پدیده ای است کهن که از دیر زمان در جوامع انسانی وجود داشته است و به تدریج در طی مراحل تاریخی مختلف به موضوعی فنی، اقتصادی، اجتماعی و اکولوژیکی (زیست محیطی) تبدیل شده است (رضوانی، ۱۳۷۴، ص ۲۷). بنابراین واژه گردشگری به قدمت تمدن است ولی بررسی تاریخچه مزبور گویای این است که گردشگری همیشه با تجربه ای خوشایند همراه نبوده است. مردم متعلق به تمدنهای ما قبل تاریخ (عهد باستان) با این انگیزه مسافرت میکردند که بتوانند غذا به دست بیاورند، از خطر دوری جویند یا به مناطقی که دارای آب و هوای مساعدتری است نقل مکان کنند. با افزایش مهارت و کسب فنون، نیاز انسان به زندگی بدوی و خانه به دوشی کاهش یافت و در دوره های بعد انسان با انگیزه تجارب و تبادل کالا و خدمات مسافرت میکرد که این امر باعث شد امپراطوری ها در قاره های آسیا و آفریقا و همین طور خاورمیانه رشد کنند و ساختار زیربنایی ایجاب میکرد که جاده سازی و راه های آبی برای ساده تر شدن مسافرت فراهم گردد (فرجی، ۱۳۸۱، ص ۳۴).
تاکنون روشهای زیادی برای طراحی بهینه چند موضوعی ارائهشده است. هرکدام از این روشها کاربردهای خاص خود را دارند و تلاش برای معرفی یک روش بهعنوان روش برتر معقول به نظر نمیرسد. به همین دلیل مقایسه آنها هم یک جواب واحد نمیدهد و بسته به نوع مسئله، ممکن است هرکدام معایب و یا محاسن متفاوتی نشان دهند. در این بخش به معرفی روشهای شناختهتر شده خواهیم پرداخت. روشهای طراحی بهینه چند موضوعی به دو دسته روشهای تک سطحی (شامل یک بهینهساز) و روشهای چند سطحی (شامل چند بهینهساز) تقسیم میشوند. در ادامه فرمولبندی هر روش و نقاط قوت و ضعف آن آورده شده است.
روشهای تک سطحی
از شناختهشدهترین روشهای تک سطحی میتوان به روشهای امکانپذیری چند موضوعی[۲۴]، امکانپذیری تک موضوعی[۲۵] و همه در یک مرتبه[۲۶] اشاره نمود. در این سه روش، هر موضوع بهطور جداگانه طراحی نمیگردد و تحلیل بهینهسازی برای تمام موضوعات بهصورت همزمان و توسط یک بهینهساز صورت میگیرد. در ادامه جزئیات بیشتری از این سه روش آورده شده است.
روش امکان پذیری چند موضوعی
روش امکانپذیری چند موضوعی که بهاختصار MDF نیز نامیده میشود، رایجترین روش در طراحی بهینه چند موضوعی است. ساختار این روش مشابه ساختار یک مسئله بهینهسازی سنتی میباشد که تنها یک زیرسیستم را شامل شده است؛ با این تفاوت که در MDF بهجای آن زیرسیستم، یک تحلیلگر چند موضوعی قرارگرفته است که با هر تکرار مسئله را تحلیل میکند ( شکل۲-۴). در هر تکرار پس از تحلیل موضوعات، نتایج به بهینهساز منتقل میگردد و در آنجا تابع هدف و قیود محاسبه میگردند. این روند در هر تکرار ادامه پیدا میکند تا زمانی که تابع هدف کمینه گردد و یا شرایط توقف ارضا گردد.
روش امکان پذیری چند موضوعی[۱۳]
نقطه قوت اصلی روش MDF ساده بودن آن است زیرا از تعداد محدودی از متغیرهای بهینهسازی استفاده میکند (تنها متغیرهای طراحی z در بهینهساز اداره میشوند). اما در روند بهینهسازی مسئلهای که موضوعات با اثر متقابل بر یکدیگر دارد، مناسب عمل نمیکند.
روش امکانپذیری تک موضوعی
در روند طراحی به کمک روش امکانپذیری تک موضوعی یا IDF در هر بار تکرار، تحلیل موضوعات بهصورت کامل و از ابتدا انجام نمیگیرد. مشابه روش IDF، یک بهینهساز در سطح سیستم قرار داده شده است و مجموعه تحلیلگر موضوعات نیز در زیرسیستمهای جداگانهای عملیات تحلیل را انجام میدهند. تفاوت اصلی بین روش IDF با روش MDF در این است که در IDF، بهینهساز مسئول هماهنگی بین زیرسیستمها نیز خواهد بود و برای این کار از متغیرهای اضافی (متغیرهای درگیر y) استفاده میکند ( شکل۲-۵). این روش قادر است مسئله را به چند زیرسیستم تقسیم کند. گسسته سازی در این روش باعث میشود تعداد متغیرها بهطور قابلملاحظهای افزایش یابد اما درعینحال سرعت پردازش کامپیوتری نیز بالا میرود و عمل موازیسازی کامپیوتری جهت تسریع در سرعت حل امکانپذیر خواهد بود. همچنین فرایند حل در این روش تا زمان همگرایی و دستیابی به جواب نباید متوقف گردد.
اگر تعداد متغیرهای درگیر نسبتاً کم باشد، روش IDF کاربردی خواهد بود و مسئله را در زمان محاسباتی محدودی حل خواهد کرد. بهینهساز با تکتک زیرسیستمها ارتباط مستقیم دارد و نتایج را مستقیماً به آنها تزریق میکند. همچنین با توجه به اینکه فرایند تحلیل چند موضوعی حذف گردیده، حلقه تجزیهوتحلیل داخلی نیز شکسته شده است. بهاینترتیب، اگر بهینهساز نیاز پیدا کرد تا یک زیرسیستم را با حساسیت محاسباتی بیشتری بررسی کند، سایر زیرسیستمها دخیل نخواهند شد و بهاینترتیب زمان تلف نمیگردد. بهعلاوه اینکه اگر نیاز به تمرکز بالا برای حل یک مسئله بهینهسازی چند موضوعی داشتیم، این روش کارآمد خواهد بود. در کاربردهای با مقیاس بزرگتر که زیرسیستمها تحت نظارت مهندسین طراح مربوطه هستند، دستورات مدیریتی در سطح سیستم درIDF نسبت به روش MDF درجه اعتبار کمتری دارند. زیرا هر گروه تنها با مدیر بخش خود هماهنگ است. به همین خاطر و با توجه به حذف تحلیل چند موضوعی، گروههای مختلف ملزم به توقف تا رسیدن نتایج از سوی سایر گروهها نیستند و فعالیت موازی در جریان است؛ اگرچه این استقلال کاری محدود میباشد زیرا امکانسنجی صحت جوابها در سطح سیستم صورت میگیرد و نتایج هر گروه باید به سطح سیستم ارجاع شود.
روش تک موضوعی ممکن[۱۳]
روش همه در یک مرتبه
روش همه در یکمرتبه یکی دیگر از روشهای تک سطحی طراحی بهینه چند موضوعی است که بهاختصار AAO نامیده میشود. AAO مسئله بهینهسازی و همچنین معادلات مربوط به زیرسیستمهای مختلف را بهصورت همزمان حل میکند. این معادلات در هر تکرار ارضا نمیشوند بلکه ارضای آنها فقط در فاز همگرایی خواهد بود (ساختار طراحی تنها در فاز همگرایی پایدار خواهد شد). کنترل روند طراحی در دست بهینهسازی است که در سطح سیستم تعریف شده است و هدف آن بهینه کردن یک تابع هدف جامع میباشد و این کار به کمک ارزیابی از هرکدام از زیرسیستمها میسر میگردد. این بهینهساز، وظیفه خود را به کمک متغیرهای طراحی z، متغیرهای درگیر y و متغیرهای وضعیت x انجام میدهد. در سطح زیرسیستم نیز تحلیلگرهای موضوعی با ارزیابهای موضوعی جایگزین شدهاند. این طراحی و ارزیابیها در سطح سیستم و زیرسیستم بهصورت همزمان انجام میگیرد. ( شکل۲-۶)
روش همه در یک مرتبه[۱۳]
روش AAO روش زیاد پیچیدهای برای حل مسائل طراحی بهینه چند موضوعی نیست زیرا تفاوتی بین متغیرهای مختلفی که در یک سطح در حال پردازش هستند قائل نمی شود. بااینوجود این روش نقاط ضعفی را در حل مسائل با مقیاس بزرگتر از خود نشان داده است. برای مثال در مسائلی که زیرسیستمهای زیاد و پیچیدهای دارند، تعداد متغیرها بسیار زیاد میشود و همین امر سبب ناکارآمدی این روش میگردد. همچنین در حالتی که هنوز همگرایی اتفاق نیفتاده است AAO مانند روش IDF نمیتواند طرحی را ارائه کند که در آن قیود ارضا شدهاند. در مسائل نسبتاً کوچک نیز میتوان پردازش موازی انجام داد که این امر سبب کاهش زمان حل میگردد.
روشهای چند سطحی
در این بخش به معرفی سه روش شناختهشده چند سطحی یعنی روش مشارکتی[۲۷]، روش بهینهسازی همزمان در زیرفضا[۲۸] و روش ترکیب سیستم جامع دومرحلهای[۲۹] میپردازیم.
روش مشارکتی
روش مشارکتی یا همان CO که توسط آقای برون[۳۰] گسترش یافت، یک روش بهینهسازی دوسطحی است. این روش برای اعطای استقلال بیشتر به زیرسیستمها بهمنظور برآورده ساختن قیود بین آنها ایجاد شد. در این روش مسئله بهینهسازی به چند زیرمساله تقسیم میشود. برای هر زیرمساله، یک بهینهساز محلی قرار دارد که ویژگیهای زیر را دارد:
متغیرهای طراحی داخلی را کنترل میکند.
نسبت به ارضای قیود داخلی حساس است.
اطلاعاتی از متغیرها و قیود دیگر زیرسیستمها ندارد.
هر بهینهساز موضوعی متغیرهای خود را بهمنظور یافتن یک تعادل با سایر زیرسیستمها بهبود میدهد. برای رسیدن به این هدف، تابع هدف خاصی در سطح زیرسیستم، خطای نسبی بین اطلاعات خروجی از تحلیلگر موضوعی و اطلاعاتی که از سطح سیستم ارسال شده است را نشان میدهد. در سطح سیستم، یک بهینهساز مسئول هماهنگی بین تمام روند حل مسئله بوده و یک تابع هدف کلی را بهینه میکند ( شکل۲-۷). هدف اصلی این روش این است که متخصصان این موضوعات میتوانند در یک زیرسیستم دخالت کنند بدون اینکه توسط سایر زیرسیستمها محدود شوند. زیرسیستمها برای حل معادلات داخلی خود هم میتوانند از تحلیلگر استفاده نمایند و هم میتوانند از ارزیابها بهره گیرند. فرمولبندی روش CO در یک مسئله طراحی بهینه چند موضوعی به شکل زیر است:
در سطح سیستم معادله ۲-۱ برقرار میباشد:
Minimize | ||
With respect to | ||
Subject to |
تابع هدف بهینهشده مربوط به زیرسیستم i ام و مشابه داخلی متغیر z است. برای زیرسیستم i ام، معادله ۲-۲ برقرار است:
■ سایر عناصر
_______________
۳-۸۶-بازرگان و قاضی و بهلول
* خلاصهی قصه
بازرگانی در شهر بغداد زندگی میکرد. روزی میخواست به سفر حج برود، دار و ندار خود را تبدیل به جواهر کرد و آن را به صورت امانت به قاضی سپرد. بعد از سفر بازرگان به خانهی قاضی رفت و سراغ امانتی خود را گرفت. قاضی گفت: «خانهی من موشهای بزرگی دارد که به جواهر علاقهمند هستند. حتماً آنها بردهاند!» بازرگان گریان و نالان در کوچه میرفت که بهلول او را دید و علت گریهاش را پرسید. بازرگان همه چیز را برای بهلول تعریف کرد. بهلول نزد هارونالرشید رفت و از وی خواست تا حکمی صادر کند که او پادشاه موشهاست. هارون بسیار خندید و حکم را به دست بهلول داد. بهلول با پانصد نفر راه افتاد و به خانهی قاضی رفت. دستور داد که پیهای خانه را بکنند. در جواب اعتراض نوکران قاضی گفت: «من پادشاه موشها هستم، آمدهام تا موش خانهی قاضی را تنبیه کنم». قاضی که اینگونه دید، جواهر بازرگان را آورد و به او تحویل داد. هارون الرشید دستورهای ریشهای قاضی را بتراشند و بر خری برهنه سوار کنند.
■ عناصر اساطیری
¨ شخصیتهای اساطیری
______________
¨ کنشهای اساطیری
_______________
¨ موجودات و پدیده های اساطیری
_______________
■ عناصر اجتماعی
¨ طبقات اجتماعی، شخصیتها و روابط فیمابین آنها
از ویژگیهای ادب فارسی که از دیرباز در ادبیات وجود داشته، طنز است. در میان قصههای عامیانه نیز طنز جایگاه ویژهای دارد. راویان این قصه از طنز برای بیان مقاصد خود استفاده میکردند، در این میان، شخصیتهایی که به عقلاء مجانین مشهورند، نقش مهمی در این قصهها دارند.
موضوع دیوانگی و دیوانهنمایی از زوایای گوناگون قابل بررسی است. نخستین و تنها اثر مستقل در کشور ما در اینباره کتاب عقلاء المجانین اثر ابوالقاسم نیشابوری به زبان عربی است که به تعریف و تحلیل مفهوم جنون و اقسام آن، خاستگاه و علل آن و نیز معرفی تعداد زیادی از طایفهی عقلای مجانین، مانند اویس قرنی، بهلول، سعدون و… میپردازد. بهلول در ادبیات سمبل ظرافت، طنازی و شوخطبعی است (سیاه کوهیان، ۱۳۸۸: ۱۲۴).
دیوانه نمایان شخصیتهای هستند که به رغم دیوانگی ظاهری اعمالی از سرحکمت از آنان سرمیزند. بهلول در این قصه، یکی از آن دیوانه نمایان است. مارزلف قصههایی را که بهلول در آنها نقش دارد، متأثر از قصههای عربی میداند، علاوه بر آن در مورد این شخصیت چنین میگوید: «بهلول، دیوانهی فرزانه، در روزگار هارونالرشید میزیست. در قصههای ایرانی همچون قصههای عربی در قالب دیوانهی درباری نمایانده میشود. در مذهب شیعه بهلول را عارفی میشناسند که هشدار میدهد و امر به معروف میکند» (مارزلف، ۴۷:۱۳۷۱).
دیگر شخصیتهای این قصه بازرگانی به حج رفته، قاضی خائن هستند. قاضی در این قصه مانند همهی قصههای ایرانی شخصیتی منفور با صفات و ویژگیهای بد است. بازرگان شخصیتی ساده که تمام اموال خود را به امانت نزد قاضی گذاشته است. نکتهی قابل توجه در قصه، ذکر برادری هارون الرشید و بهلول است که به نظر ساختهی ذهن راویان است؛ چرا که این موضوع حقیقت تاریخی ندارد.
¨ آداب و رسوم
__________
¨ وضعیت اقتصادی و رابطه با قدرت و ثروت
_____________________
■ عناصر روانشناسی
______________
■ باورهای عامیانه و خرافی
_____________
■ سایر عناصر
__________
۳-۸۷-باغبان و پرندهی کوچک
* خلاصهی قصه
در روزگار قدیم در شهر بلخ مرد ثروتمند که باغ زیبایی داشت. روزی پرندهی کوچکی از آنجا میگذشت. تصمیم گرفت صاحب باغ را اذیت کند. چند روزی میوه های کال و رسیده را میچید و به زمین میانداخت. باغبان بسیار ناراحت شد، دامی گسترد و پرنده را گرفت. پرنده برای نجات خود داستانی از گفتوگوی بلبل و هدهد تعریف کرد و گفت که میوه های این باغ مسموم است و دلیل کار من نیز همین موضوع بود. پرنده از باغبان قول گرفت در ازای سه پند، آن را آزاد کند، پرنده سه پند را داد و رفت.
■ عناصر اساطیری
¨ شخصیتهای اساطیری
_____________
¨ کنشهای اساطیری
-سخن گفتن با حیوانات
(رجوع شود به قصهی ۷)
¨ موجودات و پدیده های اساطیری
_______________
■ عناصر اجتماعی
¨ طبقات اجتماعی، شخصیتها و روابط بین آنها
این قصه در زمرهی قصههای پندآموز است. شخصیتهای قصه، باغبان و پرندهای هستند. فضای قصه به ویژه پایان آن، پند دادن و فرار پرنده یادآور قصهی طوطی و بازرگان مثنوی است. در این قصه، پرنده داستانی را برای باغبان نقل میکند که ضمن بیان پندی، به ارتباط بین هدهد و حضرت سلیمان و ویژگی هدهد در یافتن آب اشاره میکند.
¨ آداب و رسوم
______________
¨ وضعیت اقتصادی و رابطه با قدرت و ثروت
______________
■ عناصر روانشناسی
___________
■ باورهای عامیانه و خرافی
_________________
■ سایر عناصر
____________
۳-۸۸-باغبان و دختر پادشاه
* خلاصهی قصه
در زمان قدیم باغبانی بود که برای شاهی باغبانی میکرد. یک روز در فصل زمستان دختر شاه با مادرش به تماشای باغ رفتند. باغبان تنها گلی را که بر سر شاخه بود، چید و به دختر داد. دختر به باغبان گفت: «عوض این گل از من چه میخواهی؟» باغبان فکری کرد و گفت:«فقط میخواهم شبی که تو را عروس میکنند، اول پهلوی من بیایی». مدتی طول کشید و دختر پادشاه عروس شد. دختر شرطی را که با باغبان گذاشته بود با داماد مطرح کرد. داماد هم پذیرفت. دختر به سوی باغ رفت، در راه با گرگ، اژدها و شیر روبهرو شد و آنها وقتی سرگذشت دختر و قولش به باغبان را شنیدند، از خوردنش صرفنظر کردند. دختر به باغ رفت و باغبان را مشغول کتاب خواندن دید. وقتی قولی را که داده بود و ماجرای حیوانات را تعریف کرد. باغبان از او عذرخواهی کرد و او را نزد شوهرش فرستاد. گرگ، شیر و اژدها وقتی ماجرای بخشش باغبان را شنیدند، از خوردن دختر صرفنظر کردند. دختر آمد. دید داماد تنها و حیران نشسته است. دختر تمام سرگذشت خودش را برای داماد گفت و به خوبی با هم زندگی کردند.
■ عناصر اساطیری
¨ شخصیتهای اساطیری
کــل
۰/۸۳۱
در جدول ۳-۲، میزان آلفای کرونباخ پرسشنامه برابر۸۳% ارائه شده است میزان آلفای کرونبـاخ پرسشنامه و همچنین میزانآلفای کرونباخ هر یک از مولفه ها، به طور قابل ملاحظه به یک نزدیک میباشد و بدین ترتیب میتوان اظهار داشت پرسشها دارای همبستگی متقابل نسبتاً مناسبی میباشند. از وجود این همبستگی می توان چنین نتیجه گیری نمود که پرسشهای مورد بررسی مفهومی واحد را مورد سنجش قرار می دهد لذا پایایی پرسشنامه تحقیق مورد تایید می باشد.
۳-۵-۲ بررسی روایی ابزار سنجش تحقیق
به معنی آنست که آیا روش انتخاب شده برای سنجش موضوع موردنظر مناسب است و آن را می سنجد یا نه و یا به عبارتی دیگر ابزار اندازه گیری تا چه حد خصیصه موردنظر را می سنجد. بدون آگاهی از روایی ابزار اندازه گیری نمی توان به دقت داده های حاصل از آن اطمینان داشت (سرمد،۱۳۸۴،۱۷۰) آزمون بر حسب اینکه تا چه درجهای آنچه را که مدعی اندازهگیری آن است اندازه بگیرد، به همان نسبت دارای روایی است. به طور کلی روایی یک آزمون بستگی به این دارد که تا چه میزان آنچه را که مدعی اندازه گیری آن است، اندازه میگیرد (بست، شریفی، ۱۳۷۶، ۶۲) روایی عبارت ازمیزان انطباق مشاهدات وپرسش های تحقیق باهدف اصلی پژوهش می باشد.آیا داده های گردآوری شده تصویر حقیقی همان موضوع مورد بررسی است یا خیر.زمانی مسئله به وجود می آید که داده های جمع آوری شده ظاهراً حاصل روش پژوهش انجام گرفته باشند (نیل،۱۳۷۴، ۱۲۵).
-روایی محتوایی
روایی محتوا نوعی اعتبار است که معمولاً برای بررسی اجزای تشکیل دهنده یک ابزار اندازه گیری به کار
برده می شود. مثلاً برای آزمون پیشرفت تحصیلی باید اعتبار محتوای آ ن را موردنظر قرار داد. اعتبار محتوایی یک ابزار اندازه گیری به سوالهای تشکیل دهنده آن بستگی دارد. اگر سوالهای ابزار معرف ویژگیها و مهارتهای ویژه ای باشد که محقق قصد اندازه گیری آن را داشته باشند، آزمون دارای اعتبار محتوا است. برای اطمینان اعتبار محتوا باید در مواقع ساختن ابزار چنان عمل کرد که سوالهای تشکیل دهنده ابزار معرف قسمتهای محتوای انتخاب شده باشد. اعتبار محتوای یک آزمون معمولاً توسط افرادی متخصص در موضوع مورد مطالعه تعیین می شود. از این رو اعتبار محتوا به قضاوت داوران بستگی دارد.
-روایی سازه
اعتبار سازه یک ابزار اندازه گیری نمایانگر آنست که ابزار اندازه گیری تا چه اندازه یک سازه یا خصیصهای را که مبنای نظری دارد می سنجد (سرمد،۱۳۸۴،۱۷۳)
به منظور بررسی روایی پرسشنامه تحقیق چنین عمل شد که از چندین متخصص و مدیر سطح بالا ازلحاظ تحصیلات و تجربه خواسته شد که در خصوص محتوای پرسشنامه و موفقیت سنجش و اندازه گیری آن نظرات خود را اعلام نمایند. همچنین تلاش برآن بود که با بکارگیری نظرات اساتید دانشگاهی بر محتوا و غنای مفاهیم مورد پرسش افزوده گردد تا الزامات روایی محتوایی پرسشنامه برآورده گردد. در بهره گیری از نظرات اساتید همسویی پاسخهای پرسشنامه و روابط حاکم بر متغیرهای کلیدی با مفاهیم تئوریها و نظریه های مدیریت بازاریابی تطبیق داده شد و بدین ترتیب از حصول روایی اطمینان حاصل گردید.
۳-۶ روش تجزیه و تحلیل داده ها
در این تحقیق با تکیه بر نرم افزار spss تحلیل توصیفی مشاهدات در دستور کار قرار گرفت در این راستا ترسیم نمودار های دایره ای ستونی، و محاسبه آماره های میانگین، انحراف معیار و……در دستور کار قرار گرفت. در راستای اجرای تحلیل استنباطی، نیز از مدل رگرسیون خطی ساده بهره برده ایم.
- رگرسیون خطی ساده :
تحلیل رگرسیون خطی مجموعه تکنیکهایی را شامل می شود که برای جستجو ی روابط میان متغیر ها مورد استفاده قرار می گیردبه طور کلی اهداف بکارگیری این تکنیک عبارتند از :
-توصیف داده ها
-پیش بینی و برآورد
-برآورد پارامتر ها
-کنترل داده ها
روش های رگرسیون برازش دادن الگوهایی برای یک متغیر وابسته به عنوان تابعی از یک یا چند متغیر مورد بحث قرار می گیرد . اگر متغیر وابسته را با y ، و متغیرهای مستقل رابا x1 نمایش دهیم هدف از رگرسیون بررسی و یافتن مدل ریاضی وابستگی y به x1 می باشد، مـدل رگرسیـون خطی ساده به صورت زیر عنـوان می شود :
که را ضریب مدل و را جمله خطا گویند. پارامتر عرض از مبدأ، صفحه رگرسیونی است
ضریب تعیین یا r2:
یکی از شاخصهای مهم نیکوئی برازش یک مدل ضریب تعیین یا r2می باشد طبق تعریف داریم :
R2=مجموع مربعات خطا/مجموع مربعات کل
به عبارت دیگر r2 نشان می دهد که چند درصد از تغییرات متغیر پاسخ (y) توسط متغیر های مستقل مورد بررسی تبیین می شود.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل دادهها
۴-۱ مقدمه
آمار شاخه ای از روش شناسی علمی است که با جمع آوری، طبقه بندی، توصیف و تفسیر داده هایی که از اجرای زمینه یابیها و آزمایشها به دست می آید سروکار دارد و هدف اساسی آن، توصیف و بیان استنباطهایی درباره ویژگیهای عددی جوامع است.
در مباحث آماری بر پایه اخذ نمونه گیری با روش های مدون و از پیش تعیین شده دانش نمونه گیری و همچنین بکارگیری تکنیکهای استنباطی امکان تعمیم نتایج به جامعه فراهم می گردد در یک تقسیم بندی آن دسته از روشها را که به منظور توصیف ویژگیهای نمونه یا جامعه به کار گرفته می شود را آمار توصیفی میگویند آمار استنباطی نیز به روشهایی گفته می شود که در آنها ویژگیهای جامعه به کمک ویژگیهای نمونه استنباط می شود.
در این فصل با هدف «بررسی نقش دانش ذهنی محصول بر انتخاب محصول» به تجزیه و تحلیل مشاهدات خواهیم پرداخت. با بکارگیری تکنیکهای آمار توصیفی و استنباطی به بحث و بررسی در خصوص فرضیات تحقیق خواهیم پرداخت.
۴-۲ تحلیل توصیفی متغیر های کلیدی تحقیق
۴-۲-۱ تجزیه و تحلیل مشاهدات با بهره گرفتن از تکنیک های آمار توصیفی
در این قسمت هدف آنست که داده های جمع آوری شده با بهره گرفتن از تکنیک های آماری خلاصه و طبقه بندی گردند استفاده از جداول توزیع فراوانی، نمودارها و…. به همین منظور در دستور کار قرار میگیرد. در این قسمت سعی برآنست که با بکارگیری تکنیکهای آمار توصیفی امکان بررسی موضوعات زیر فراهم آید:
تحلیل توصیفی ویژگیهای دموگرافیک
تحلیل توصیفی متغیر دانش ذهنی
تحلیل توصیفی متغیر ریسک ادارک شده
تحلیل توصیفی تعداد ویژگیهای محصول
تحلیل توصیفی متغیر اندازه مجموعه
تحلیل توصیفی متغیر ساختار و تنوع اندازه
تحلیل توصیفی متغیر ویژگیهای ساختاری
۴-۳ تحلیل توصیفی متغیر جنسیت پاسخگویان در نمونه مورد بررسی
در جدول زیر جنسیت پاسخگویان در نمونه مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. در نمونه مورد بحث ۱۸٫۶% از پاسخگویان (برابر با ۷۳ نفر) زن می باشند بقیه (۸۱٫۴%) را مردان شامل می گردند و چهار پاسخگو جنسیت خود را در پرسشنامه تحقیق مشخص نکرده اند:
جدول ۴-۱ توزیع فراوانی متغیر جنسیت