۶/۵
منبع: مطالعات میدانی نگارنده
میزان تحصیلات نشان می دهد سطح سواد مردان در محلات سورو و چاهستانیها نسبت به زنان پایین تر است به طوری که در محله سورو ۲۶/۱۳ درصد زنان و ۱/۴۵ درصد مردان تحصیلات زیر دیپلم دارند. همچنین ۷/۶۲ درصد مردان و ۴۳/۵۶ درصد زنان ساکن در محله چاهستانیها دارای تحصیلات زیر دیپلم می باشند. پایین بودن سطح سواد در بین ساکنین محلات مورد مطالعه به خصوص در بین مردان که به عنوان سرپرستان خانوار می باشند، عامل مهمی در عدم دسترسی به فرصت های اشتغال درآمدزا محسوب می شود و به این ترتیب چرخه فقر و درآمد پایین در این محلات تداوم می یابد، البته ناگفته نماند که سطح تحصیلات در محله سورو نسبت به محله چاهستانیها بالاتر و از وضعیت بهتری برخوردار است.
نمودارشماره۱۲: درصد میزان تحصیلات پاسخگویان
۳-۳-۴- میزان مهاجرپذیری محله
۱-۳-۳-۴- بومی و غیربومی بودن ساکنین
تعیین بومی و غیربومی بودن ساکنین یک محله گویای اصالت و یکپارچگی اجتماعی و میزان مهاجرپذیری محله می باشد. بنابراین برای پی بردن به میزان یکپارچگی اجتماعی و مهاجرپذیری محلات، از ساکنین آنها طی سؤالاتی پرسیده شده است که : “اهل کدام شهر هستید؟” ، ” از کدام استان، شهرستان، شهر و یا روستا به این محله مهاجرت کرده اید؟” ، ” چرا به شهر بندرعباس مهاجرت کرده اید؟” ، “علت اینکه این محله را برای سکونت انتخاب کرده اید چه بوده است؟". در جداول زیر جواب پاسخگویان به هر یک از سؤالات بررسی شده است.
جدول شماره۲۴ : میزان بومی و غیربومی بودن ساکنین محله(به درصد)
اصالت ساکنین
بومی
غیربومی
جمع
سورو
۲/۸۴
۸/۱۵
۱۰۰
چاهستانیها
۶/۲۸
۴/۷۱
۱۰۰
منبع: مطالعات میدانی نگارنده
نمودارشماره۱۳: میزان بومی و غیربومی بودن ساکنین محله(به درصد)
نمودار شماره ۱۳حاکی از این امر است که ساکنین محله سورو جزء شهروندان بومی و اصیل بندرعباس می باشند در حالی که ۴/۷۱ درصد از ساکنین محله چاهستانیها را شهروندان غیربومی تشکیل می دهند. بنابراین می توان گفت محله سورو از یکپارچگی و انسجام اجتماعی بیشتری نسبت به محله چاهستانیها برخوردار است.
نتایج حاصل از پرسشنامه این موضوع را نشان می دهد که بیشتر مهاجرین ساکن در محله چاهستانیها به لحاظ تحصیلات در سطح پایینی قرار دارند به طوری که از ۴/۷۱ درصد جمعیت غیربومی این محله، ۸/۳۸ درصد آنها بی سواد و یا دارای تحصیلات زیر دیپلم هستند که سهم مردان از این رقم بیشتر است. بنابراین می توان نتیجه گرفت که بیشتر مهاجرین ساکن در محلات مورد مطالعه دارای تحصیلات پایین بوده و از مهارت و تخصص کافی برخوردار نیستند. از آنجایی که درصد بیشتری از جمعیت محله چاهستانیها جزء مهاجرین می باشند بنابراین این موضوع می تواند بر سطح فرهنگ و نوع اشتغال غالب در محله تأثیرگذار باشد.
رابطه بین مهاجرت و سابقه سکونت گویای این امر است که بیشتر مهاجرین ساکن در محلات دارای سابقه سکونت کمتر از ۱۰ سال می باشند. به طور مثال از ۸/۱۵ درصد جمعیت غیربومی محله سورو، ۸/۱۱ آنها دارای سابقه سکونت کمتر از ۱۰ سال می باشند. همچنین در محله چاهستانیها از ۴/۷۱ درصد جمعیت مهاجر، ۱/۲۶ درصد آنها دارای سابقه سکونت کمتر از ۱۰ سال بوده و ۱۸ درصد آنها بین ۱۰ تا ۲۰ سال سابقه سکونت دارند.
۲-۳-۳-۴- مبدأ مهاجرت ساکنین
تا حدود یک دهه قبل، سهم بیشتر مهاجران در مناطق اسکان غیررسمی، منشاء روستایی داشت. تحقیقات در سالهای اخیر نشان می دهد سهم بالایی از ساکنان این مناطق به خصوص در مناطق کلانشهری، گروه های کم درآمد داخل این شهرها هستند که به دلیل افزایش سطح اقتصادی زندگی در کلانشهرها به نقاط ارزان تر پناه می برند. با توجه به جدول شماره ۲۵ می توان گفت، ۷ درصد ساکنین محله سورو از استان های دیگر به این محله مهاجرت کرده اند و ۹۳درصد آنها از استان هرمزگان می باشند که این محله را برای سکونت انتخاب کرده اند که البته ۲/۸۴ درصد این افراد که مبدأ مهاجرت آنها بندرعباس است( با توجه به سابقه سکونت) مهاجر نبوده بلکه از بومیان شهر بندرعباس هستند که از همان ابتدا محله سورو را انتخاب کرده اند. در حالی که برای محله چاهستانیها ۱۹ درصد از ساکنین مهاجرین برون استانی و ۸۱ درصد مهاجرین درون استانی می باشند که سهم مهاجران روستایی۲/۳۰درصد می باشد. در حالیکه این گروه از مهاجران در گذشته درصد بسیار بالاتری را به خود اختصاص می دادند.۲/۳۰ درصد ساکنین این محله (با توجه به سابقه سکونت) را مهاجرین خود شهر بندرعباس تشکیل می دهند که به علت سختی معیشت، نداشتن مسکن و گرانی اجاره بهای مسکن و غیره به زیست حاشیه ای روی آورده اند. این روند مهاجرت ها از درون شهر به حاشیه های شهر در گذشته بسیار محدود بود اما امروزه به دلایلی که گفته شد فزونی گرفته و شاید در سالهای آتی درصد بالاتری در مقایسه با مهاجرت های روستایی به خود اختصاص دهد.
جدول شماره۲۵ : مبدأ مهاجرت ساکنین غیربومی(به درصد)
مبدأ مهاجرت
شهر بندرعباس
روستاهای استان هرمزگان
شهرهای استان هرمزگان
استان های دیگر کشور