قابلیت اعتماد یکی از ویژگیهای فنی ابزار اندازهگیری است. برای محاسبه ضریب قابلیت اعتماد از روشهای مختلفی استفاده میشود که از جمله میتوان به الف- اجرای دوباره (روش باز آزمایی)، ب- روش موازی (همتا)، ج- روش تصنیف (دو نیمه کردن) و روش آلفای کرونباخ اشاره کرد.
۳-۷-۱-۱ روش آلفای کرونباخ[۴۶]
این روش برای محاسبه هماهنگی درونی ابزار اندازهگیری از جمله پرسشنامهها یا آزمونهایی که خصیصههای مختلف را اندازهگیری میکند به کار میرود (سرمد و همکاران، ۱۳۸۳: ۱۶۶-۱۶۹).
در این تحقیق به منظور تعیین پایایی آزمون از روش آلفای کرونباخ استفاده گردیده است. بدین منظور ابتدا یک نمونه اولیه شامل ۳۵ پرسشنامه پیش آزمون گردید و سپس با بهره گرفتن از دادههای به دست آمده از این پرسشنامهها و به کمک نرمافزار آماری SPSS میزان ضریب اعتماد با روش آلفای کرونباخ برای این ابزار محاسبه شد. ضریب آلفای کرونباخ به طریق زیر محاسبه میشود:
که در آن:
n= تعداد سؤالهای تست
s = واریانس سؤال i
S = واریانس کل تست
در پرسشنامه مقدار آلفای کرونباخ ۹۲% که از مقدار ۷ درصد بزرگتر است بنابراین پرسشنامه پایاست. و عملیات آماری بر روی این پرسشنامه میتواند صورت گیرد.
۳-۷-۱-۲ تعیین اعتبار (روایی) پرسشنامه
مقصود از روایی آن است که آیا ابزار اندازهگیری میتواند خصیصه و ویژگی که ابزار برای آن طراحی شده است را اندازهگیری کند یا خیر (خاکی، ۱۳۸۷: ۲۴۴). در واقع این واژه معرف درجهای است که یک وسیله اندازهگیری میتواند یک متغیر را بر اساس تعریفی خاص، سنجش کند.
۳-۷-۱-۳ اعتبار محتوا
برای اندازهگیری این نوع اعتبار، روشهای کمی و آماری دقیقی وجود ندارد و بیشتر با نظر دانشمندان و مجریان و دست اندرکاران مربوطه، به طور نظری معین میشود. در این موارد برای به دست آوردن جمعبندی نظرات، از میانگین و انحراف معیار نظرات افراد مذکور میتوان کمک گرفت.
۳-۸ تکنیکهای آماری مورد استفاده
۳-۸-۱ تحلیل رگرسیون چندگانه
درتحقیقاتی که ازتحلیل رگرسیون استفاده می شود، هدف معمولاً پیشبینی یک یا چند متغیرملاک ازیک یا چند متغیر پیشبین است. (سرمد، ۱۳۹۱: ۹۳). تحلیل رگرسیون چند متغیری به ما کمک میکند تا درک کنیم که چه اندازه از واریانس متغیر وابسته توسط مجموعه ای از پیش بینی کنندهها قابل تبیین میباشد. اگر بخواهیم بدانیم که در میان مجموعه ای از پیش بینی کنندهها کدام یک بیشترین اهمیت را در تبیین واریانس دارد و کدام یک در درجه دوم قرار دارد و همین طور تا آخر، میتوانیم یک تحلیل رگرسیون چند متغیری را انجام دهیم (سکاران، ۱۳۹۰: ۳۵۷).
۳-۸-۲ ضریب همبستگی چندمتغیره
برای بررسی ارتباط بین متغیرها دراین تحقیق، ازضریب همبستگی استفاده شده است. تحلیل همبستگی ابزارآماری است که به وسیله آن میتوان درجهای که یک متغیربه متغیر دیگر، ازنظرخطی، مرتبط است اندازه گیری کرد. همبستگی را معمولاً با تحلیل رگرسیون به کار میبرند. همبستگی معیاری است که برای تعیین میزان ارتباط دو متغیر استفاده می شود (آذر و مومنی، ۱۳۸۷: ۱۸۲).
۳-۸-۳ فرایند تحلیل سلسله مراتبی
روش «فرایند تحلیل سلسلهمراتبی» به عنوان یکی از روشهای تصمیمگیری چند معیاره توسط پروفسور ساعتی ارائهشده است. این روش از دهه ۱۹۸۰ نظر محققین را به خود جلب کرده و تاکنون تحقیقات بسیاری روی آن انجامگرفته است. هدف از فرایند تحلیل سلسلهمراتبی ایجاد یا تشکیل سلسلهمراتب پیچیدگی یک مسئله طی مدارج طبقهبندی شده از بزرگ به کوچک یا از عمومی به مطالب خاص و اقتصادی است، تا اینکه بتوان به این ترتیب مطابق درک از موضوع به دقت بیشتری دست پیدا کرد. (طواری و همکاران، ۷۵:۱۳۸۷). در این پژوهش جهت رتبه بندی ابعاد مدیریت کیفیت جامع از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی بهره گرفته شده است.
۳-۸-۳-۱ گام اول
برای اجرای فرایند تحلیل سلسلهمراتبی باید در گام نخست، درخت سلسلهمراتبی مسئله را ترسیم کرد که دارای هدف، معیارها و زیر معیارها میباشد.
۳-۸-۳-۲ گام دوم
در گام بعد باید جداول مقایسات زوجی معیارها و زیر معیارها تهیه گردد و در اختیار افراد شرکتکننده در تحقیق قرار گیرد.
۳-۸-۳-۳ گام سوم
در گام سوم، جداول تکمیلشده توسط افراد بایستی از لحاظ نرخ ناسازگاری بررسی گردند و جداولی که دارای نرخ ناسازگاری بیش ۱/۰ هستند به افراد برگشت داده شود تا در قضاوت خود که دارای ناسازگاری است تجدیدنظر کنند
۳-۸-۳-۴ گام چهارم
در نهایت نظرات افراد با یکدیگر تلفیقشده و به یک رتبهبندی نهایی از معیارها دست پیدا نماییم، این مرحله توسط نرمافزار Expert Choice انجامگرفته است (طواری و همکاران، ۷۵:۱۳۸۷).
۳-۹ جمعبندی
همان طور که از نظر گذشت در این فصل به بیان دقیقتری از جامعه، نمونه آماری، روش تحقیق و نحوه شناسایی و عملیاتی کردن متغیرهای تحقیق پرداخته شد که خود مبنای تجزیه و تحلیل دادهها در فصل آتی قرار خواهد گرفت.
فصل چهارم
یافته های تحقیق
۴-۱ مقدمه
هدف این فصل تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده است. دادههای به دست آمده از اجرای پژوهش با بهره گرفتن از آمار استنباطی (رگرسیون چندگانه، ضریب همبستگی پیرسون) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت پس از ارائه دادهها و استخراج نتایج، به ترتیب جداول زیر بدست آمده است.
۴-۲ بررسی توصیفی دادهها
جدول ۴-۱: توزیع گروه نمونه تحقیق بر حسب جنسیت
جنسیت | فراوانی | درصد فراوانی |
مرد |