۳- ملی :
هماهنگی (سازگاری ، نوآوری ، تحصیلات و سیاست های بازرگانی) ، سیستم های ذینفعان در جهت تغییر ، سیستم های پیش بینی برای منابع جدید جهت اشتغال ، برنامه های فعال برای تعلیم و تربیت و آموزش ، استراتژی یادگیری در طول زندگی ، تنظیم بازار نیروی کار ، انتقال و ایجاد صلاحیت ها و شایستگی ها. Moftalen,2007,9))
۲-۸ اهمیت مسئولیت اجتماعی سازمان ها
مطالعه موضوع مسئولیت اجتماعی به دلایلی چند دارای اهمیت می باشد.
۱- تصمیمات مدیران در بخش های مختلف جامعه تأثیرات عمیق می گذارد ، بنابراین توجه مدیران به مسئولیت اجتماعی شان در زمان اتخاذ تصمیم اهمیت زیاد دارد تا از تحمیل خسارت به جامعه جلوگیری شود.
۲- چنانچه افراد ،گروه ها ، سازمان ها و مؤسسات جامعه خود را نسبت به رویداد ها ، اتفاقات و بحران های مختلف مسؤل دانسته و در حل بحران ها تلاش نمایند ، بسیاری از بحران ها در زمان کوتاه حل شده و جامعه ای سالم و آرام بوجود می آید.
۳- سازمان ها برای حفظ و بهبود جایگاه خود در جامعه باید به مسئولیت اجتماعی شان توجه کنند تا جامعه دامنه فعالیت های آنها را محدود نکرده و از مشروعیت در جامعه برخوردار باشند.
۴- سازمان ها به هر نحوی که عمل کنند ، عملکردشان روی جامعه تأثیر می گذارد و این تأثیر خوب یا بد ، به خود سازمان منعکس می گردد. بنابراین بد عمل کردن مدیران موجب مشکلاتی برای جامعه می شود که در نهایت گریبان خودشان را نیز خواهد گرفت.
۵- هزینه جامعه با مدیرانی که نسبت به آن احساس مسئولیت نمی کنند ، به طور شدید و غیر معمولی بالاست.(الوانی ،۱۳۷۷ ،۲۱)
سازمان ملل دلایل زیر را برای با اهمیت بودن و ضرورت توجه به جامعه از سوی شرکت ها لازم می داند :
۱- سرمایه گذاری در یک محیط سالم و نوین برای فعالیت بخش خصوصی :
شرکت های تولیدی و رقابتی در جامعه ای با ثبات و امن ، قابل پیش بینی و بدون تبعیض و اقتصاد نافاسد و قانونمند بهره بسیار می برند.
۲- مدیریت مستقیم هزینه و خطر :
چالش هایی نظیر نابودی محیط زیست ، تغییرات جوی ،ایدز، ناسازگاری قومی و نبود نظام با کفایتی برای حفظ و ارتقاء سلامتی و آموزش می تواند سبب افزایش هزینه های اجرایی ، هزینه های خرید مواد اولیه ، استخدام، آموزش و سایر هزینه های پرسنل ، ایمنی ، بیمه و سرمایه گذاری می شوند. این عوامل همچنین می توانند سبب بروز خطرهای مالی کوتاه و طولانی مدت ،تزلزل در بازار، پیگرد های قانونی و سلب اعتبار و شهرت گردند. شرکت های آگاه و پیگیر مقابله با این چالش ها ، قادر به کاهش خطر ریسک ، مدیریت شهرت و اعتبار ، کم کردن هزینه ها ، اصلاح کارایی منابع و افزایش تولید می باشند.
۳- فراهم آوردن فرصت های جدید :
برخی از موفق ترین و نوآورترین شرکت های جهان برای مقابله با دشواری های اجتماعی و محیط زیستی، اقدام به تولید کالاها ، خدمات و فن آوری های ویژه ای نموده اند و در برخی موارد حتی الگو کار خود را تغییر می دهند. برای این شرکتها مسئولیت اجتماعی یک فرصت اجتماعی برای نوآوری ، ایجاد ارزش و رقابت پذیری است . Nelson,2003,59))
مسئولیت پذیری اجتماعی ازدو جهت کلان اهمیت دارد و برابعاد عملکرد سازمان تأثیر می گذارد:
۱) واضح است که مصرف کنندگان خواهان خرید کالا از شرکت های مورد اعتماد هستند. تأمین کنندگان خواهان کالا برای سازمان هایی هستند که مورد احترام باشند . سرمایه گذاران کالا خواهان حمایت از سازمان هایی هستند که از لحاظ اجتماعی مشروع باشند و سازمان های غیردولتی و انتفاعی خواهان همکاری با سازمان هایی هستند که به دنبال راه حل های عملی برای اهداف مشترک اجتماعی باشند.
۲) مسئولیت اجتماعی شرکت ها به عنوان یکی از عناصر استراتژی و به دلیل داشتن چهار روند معین در مباحث سازمانی موضوعی مهم و به روز به شمار می آید:
الف) افزایش ثروت : مصزف کنندگان ثروتمند می توانند کالا های خود را انتخاب و خریداری کنند و اغلب مایلند برای مارکی که به آن اعتماد دارند و حسن شهرت دارد ، مبلغی اضافه تر بپردازند.
ب) جهانی شدن و جریان آزاد اطلاعات : هرگونه سهل انگاری سازمان ها در رابطه با مسئولیت اجتماعی شرکت ها به طور سریع قابلیت انتشار در سراسر جهان را دارد و علاوه بر آن ارتباطات بین گروه های فعال و هماهنگ سازی جمعی بسیار تسهیل شده است.
ج) استفاده معقول از انرژی و منابع اکولوژیکی : کره زمین به لحاظ اکولوژیکی محدود است . سازمان ها و شرکت هایی که نسبت به محیط زیست مسئولیت پذیر نباشند از طریق جریمه های تعین شده توسط دادگاه، تبلیغات منفی و برخوردهای گروه های فعال اجتماعی قرار می گیرند. (Chandler,David,2006,19)
۲-۹ دیدگاه های نظری پیرامون مسئولیت اجتماعی:
نظریات و دیدگاه های مختلفی در ارتباط با موضوع و مفهوم و کارکرد مسئولیت اجتماعی شرکتها به ویژه از سوی صاحب نظران مدیریتی ، سازمان های بین المللی ، جنبش های اجتماعی ، نهادهای مالی و سیاستگذاران عمومی ارائه شده است .دیدگاههایی که به طور کامل با مسئولیت اجتماعی مخالفت می ورزند تا دیدگاههایی که شرکتها را به دلیل تأثیر وقدرتشان در جامعه جایگزین کارکردهای حکومت می کنند و دیدگاه های میانه ای که سعی کرده اند حد و مرزی برای مسئولیت اجتماعی قائل شوند ، مسئولیت اجتماعی را تاحدی بپذیرند که به سودآوری شرکت لطمه ای نخورد.
دور نمایی از دیدگاه های مختلف در مورد مسئولیت اجتماعی شرکتها در جامعه
جدول زیر دورنمایی از نظرات مختلف را با توجه به نقش مناسب کسب و کار در جامعه نشان
می دهد. در یک طرف کسانی هستند که معتقدند کسب و کار تنها مسئولیت اقتصادی دارد و باید در کنار رعایت قانون سوددهی داشته باشند( دیدگاه سود دهی خالص) ودر قسمت وسط کسانی هستند که به سادگی از مدیران شرکت ها می خواهند که نسبت به اثرات اجتماعی تصمیماتشان حساس تر باشند؛ بویژه در مورد زیانهای بالقوه به ذینفعان (دیدگاه اخلاقی) و در طرف دیگر دیدگاه کسانی است که می خواهند نقش شرکت ها را بطور فعال در برنامه هایی که مشکلات مختلف جامعه را برطرف می کند، مشاهده کنند؛ مثلاً از طریق ایجاد فرصت های شغلی، بهبود وضعیت محیط زیست، ارتقاء سطح عدالت در سراسر جهان، حتی در صورتی که این فعالیت ها هزینه هایی را برای سهامداران در پی داشته باشد(دیدگاه خدمات اجتماعی یا بشردوستانه). در یک طرف این دیدگاه ها پیرامون نگرانی اساسی در مورد ارزش های اقتصادی مانند بهره وری و کارآیی است و از پرداختن به مسائل اجتماعی اجتناب می شود. در طرف دیگر این دیدگاه ها نگرانی اولیه در مورد رفاه اجتماعی است، حتی به قیمت استفاده از سودها Lantos,2001,16)).
چگونگی نقش حکومت در جامعه | نویسنده |
دیدگاه سوددهی خالص اقتصادی: کسب و کار از استانداردهای اخلاقی پایینی نسبت به جامعه برخوردار است و هیچ مسئولیت اجتماعی جز پیروی ازقانون ندارد |
Albert Carr |
دیدگاه سوددهی معین اقتصادی: کسب وکار باید دارایی سهامدار را به حداکثر برساند، از قانون پیروی کند، اخلاقی باشد. | Milton Friedman |
دیدگاه آگاهی اجتماعی اخلاقی: کسب و کار باید در مقابل زیان های بالقوه فعالیت هایش بر روی گروه های مختلف ذینفع هوشیار باشد. | R.Edward Freeman |
بشردوستانه: دیدگاه خدمات اجتماعی / دیدگاه عملکرد اجتماعی شرکت ها : کسب و کار باید از منافع گسترده اش برای خدمت به جامعه استفاده کند. |