¨ طبقات اجتماعی، شخصیتها و روابط بین آنها
____________
¨ آداب و رسوم
___________
¨ وضعیت اقتصادی و رابطه با قدرت و ثروت
________________
■ عناصر روانشناسی
_____________
■ باورهای عامیانه وخرافی
_____________
■ سایر عناصر
این قصه، فقط در مذمت بخل و تعریف آدم بخیل است و هیچ نکتهی خاصی ندارد.
۳-۸۰-این نمیماند
* خلاصهی قصه
شخصی به نام محمد پیش کدخدایی کار میکرد. روزی یک حاجی با محمد که مشغول کار بود، خواست چایی بخورد؛ اما کدخدا به محمد اجازه نداد. محمد به حاجی گفت: «حاجی ناراحت نشو، این نمیماند». پس از مدتی، حاجی محمد را دید که کدخدا شده بود. محمد دوباره به حاجی گفت: «این نمیماند». حاجی رفت و چندسال بعد آمد. محمد شاه شده بود، این بار هم محمد به حاجی گفت: «این نمی‌ماند». پس از چند سال حاجی از سفر برگشت و سراغ محمد رفت. محمد مرده بود و روی سنگ قبرش نوشته شده بود، این نمی‌ماند. حاجی پیش خود گفت:« اگر هر چیز نماند این سنگ قبر می‌ماند». باز حاجی به سفر رفت و پس از چند سال برگشت، دید قبرستان را خراب کردهاند و جایش خانه ساختهاند. فهمید که توی دنیا چیزی نمیماند.
■ عناصر اساطیری
¨ شخصیتهای اساطیری
____________
¨کنشهای اساطیری
____________
¨ موجودات و پدیده های اساطیری
-باز
باز از پرندههای اساطیری است که با شاهین و عقاب در یک راسته قرار گرفته و نامش در اوستا هم آمده و به دلیل شکوه و تقدس به شاه مرغان شهرت یافته است.
بنابر اساطیر یونانی، شاهین یا عقاب، سلطان پرندگان آسمان و بینهایت مورد علاقهی زئوس بود. رومیان نیز این پرنده را نمایندهی قدرت خارقالعاده میدانستند و روی چوبههای درفش ملی خود پیکرهی او را به عنوان یک قدرت شکستناپذیر نصب میکردند. در اساطیر ایرانی نیز شاهین جایی مخصوص به خود دارد و در افسانههای آفرینش به عنوان پیک خورشید معرفی شده است. فرّکیانی و فرّ ایرانی در اوستای قدیم، همواره به صورت مرغ «وارغن» نموده شده که در واقع نوعی مرغ شکاری از جنس شاهین است» (یاحقی، ۵۰۹:۱۳۸۶-۵۱۱).
■ عناصر اجتماعی
¨ طبقات اجتماعی، شخصیتها و روابط بین آنها
این قصه، از قصههای پندآموز و در مذمت دنیا است. تنها نکتهای که از لحاظ اجتماعی میتوان آن را بررسی کرد، سفرهای پیاپی حاجی است. این موضوع به علاوه نام این فرد این را نشان میدهد که شغل وی تجارت و وی فردی ثروتمند است.
¨ آداب و رسوم
یکی از رسومی که از دیرباز در ادبیات دربارهی آن نوشتهاند، رسم انتخاب شاه با نشستن باز شاهی بر شانهی افراد است. بدین ترتیب که وقتی شاهی میمرد و جانشینی نداشت، بازی را در هوا رها میکردند، بر شانهی هرکس مینشست، او را به عنوان شاه برمیگزیدند. در این قصه هم به این رسم اشاره شده و قهرمان قصه از این طریق به شاهی میرسد.
¨ وضعیت اقتصادی و رابطه با قدرت و ثروت
_______________
■ عناصر روانشناسی
__________
■ باورهای عامیانه و خرافی
در میان باورهای عامیانه، باورهایی نیز پیرامون حیوانات وجود دارد. در مورد باز نیز عوام عقیده دارند که «باز را باید به فال نیک گرفت. هنگامی که باز به آرامی روی دست پادشاه قرار گیرد و سپس رویش را به سوی او گرداند، نشان آن است که پادشاه، سرزمین دیگری را تسخیر خواهد کرد» (ماسه، ۲۵۳۵ (۱۳۵۵): ۳۴۵).
■ سایر عناصر
این قصه تنها برای بیان نکات اخلاقی و ناپایداری دنیا روایت شده است.

۳-۸۱-ای وای
* خلاصهی قصه
مرد بینوایی بود که پسر کوچکی داشت. پسر اصرار کرد که به دنبال کار برود. پسر رفت و رفت تا به چاهی رسید و از شدت گرسنگی گفت: «ای وای». ناگهان آدم کوچولویی از چاه بیرون آمد و گفت: «چه میخواهی؟ من ای وای هستم». پسر ماجرای خود را تعریف کرد. ای وای گفت:« من به تو کار میدهم ولی به تو مزد نمیدهم؛ اما هر چه پیدا کردی مال خودت». با هم به طرف جنگل رفتند. ای وای پسر را به خانهی خود برد و به دخترش سپرد. دختر که از پسر خوشش آمده بود، به پسر یاد داد که هر لحظه به شکلی در آید؛ اما به وی هشدار داد که به ای وای نگوید. بعد از یک سال، که در آنجا سه روز بود، پدر پسر به دنبالش آمد. ای وای پسر را تبدیل به کبوتر کرد، پسر روی پای پدرش نشست و پدرش او را با خود برد. در راه پسر تبدیل به آدم شد و با هم به راه افتادند. پسر هر بار پشتکی میزد و به حیوانی با دهنهای طلایی تبدیل میشد و هر بار پدر او را به بازار میبرد و میفروخت؛ اما دهنه را نگهمیداشتند. روزی پسر تبدیل به اسب شد، ای وای او را شناخت و اسب را با دهنهاش خرید. در راه پسر پادشاه اسب را از ای وای گرفت. ای وای به شرطی اسب را به شاهزاده داد که به آن آب ندهند. شاهزاده هم قبول کرد. روز عروسی شاهزاده، عروس به اسب آب داد و اسب تبدیل به ماهی شد، ای وای که چنین دید تبدیل به ماهی بزرگتری شد و به دریا رفت تا او را بخورد. ماهی به کبوتر تبدیل شد و به اتاق دختر پادشاه رفت. ای وای به شکل عقابی به دنبال او رفت؛ اما نتوانست او را بگیرد. در اتاق، کبوتر تبدیل به انسان و دختر پادشاه عاشقش شد. پسر به شکل حلقهای درآمد و به انگشت دختر رفت. ای وای خود را به شکل بنّا درآورد و در پایان کارش حلقه را به عنوان مزد خود خواست. دختر حلقه را نمیداد تا اینکه پادشاه عصبانی شد. حلقه از دست دختر افتاد و تبدیل به ارزن شد. بنا خود را به شکل خروس درآورد و مشغول خوردن ارزنها شد، یکی از ارزنها بالا پرید و تبدیل به سرباز شد و با شمشیرش سر خروس را برید. پسر، دختر پادشاه را خواستگاری کرد و پادشاه از ترسش قبول کرد. بعد از عروسی پسر جانشین شاه شد.
■ عناصر اساطیری
¨ شخصیتهای اساطیری
______________
¨کنش اساطیری
- ظهار عشق از سوی دختر
یکی از کنشهای اسطورهای که بارها در قصهها تکرار شده، اظهار عشق و علاقه از سوی دختر است (رجوع شود به قصهی ۶۶). در این قصه هم دختر پادشاه از پسر خوشش میآید و بدون اجازهی پدر تصمیم به ازدواج با پسر میگیرد، این امر که معمولاً مخالفت پادشاه را به همراه دارد، در قصه به صورت عصبانیت پادشاه از وجود حلقه در دست دختر، نشان داده شده است. همچنین ترس پادشاه در هنگام قبول خواستگاری پسر دلیلی دیگر بر این مدعاست. دلیل دیگر
ترس پادشاه «پروا و پرهیز برپایهی پندار انتقال خون شاهی از طریق زنان است. زیرا مطابق این باور، شاه پس از مرگ همسرش باید بیدرنگ آنها را به شوهر دختر خویش بسپارد و اگر داماد مردی بیگانه باشد قدرت و سلطنت نیز از خاندان شاهی بیرون و به شخص دیگر منتقل میشود» (آیدنلو، ۱۳۸۷: ۱۰).
- جادوگری
(رجوع شود به قصهی۳۷)
¨ موجودات و پدیده های اساطیری
- تبدیل شخصیت
تبدیل شخصیت که از آن معمولاً با عنوان استحاله یا پیکرگردانی یاد میشود. امری است که در اساطیر بارها اتفاق افتاده، گاه این تغییر بر اثر خوردن آب یا گیاهی است و گاه بر اثر نیرویی جادویی. در این قصه شاهد تبدیل قهرمان و ضدقهرمان به طور مکرر به حیوانات مختلف هستیم. این تغییر که محصولی جادوگرانه است، قصههای هزار و یک شب را به یاد می‌آورد.«در دنیای رؤیاوش هزار و یک شب، ظاهر اشخاص و اشیاء دستخوش دگرگونی و استحالهی دائمی است و صورت جسمانی و مادی هیچکس و هیچچیز ثابت و پایدار نیست، چون به آسانی از راه سحر و جادو تغییر میپذیرد» (ستاری،۱۳۶۸: ۲۰۲).
- وای
در میان موجودات اساطیری، ایزدان و فرشتهها نقش مهمی دارند. « فرشتهی ایرانی باد با نام وای vay ایزدی بزرگ، قاهر و قادر، ایزدی ازلی و زندگیبخش و نیز پایاندهنده و مرگ‌آور است. وای ایزدی دو چهره بوده نیکوکار و در عین حال شوم» (باقری، ۱۳۸۸: ۱۳۳).
وای در این قصه نقشی دوگانه دارد، اهریمنی و اهورایی، همچنین در آنجا که وای زندگی میکند، هر سه روز یکسال به حساب میآید، دیگر اینکه وای مانند باد همه جا هست، همهی اینها نشاندهندهی یکسانی وای با ایزد باد هست.
■ عناصر اجتماعی
¨ طبقات اجتماعی، شخصیتها و روابط بین آنها

۶۵۹۱

۷۱۶۶٫۲

منبع: عملکرد قوانین بودجه کشور
(مبالغ به میلیون ریال)
همانطور که ملاحظه می­ شود از سال ۱۳۲۹ تا ۱۳۴۳ بودجه تربیت­بدنی یا ثابت بوده و یا افزایش جزئی داشته است. به جزء سال ۱۳۴۱ که نسبت به سال ۱۳۴۰، کاهش نشان می­دهد.
از سال ۱۳۴۴ تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، روند بودجه ورزش، افزایشی بوده اما در دو سال ۱۳۵۲ و ۱۳۵۳، به علت برگزاری مسابقات آسیایی در تهران، بودجه ورزش افزایش زیادی داشته است.
نمودارهای (۴-۱) و (۴-۲)، بودجه تربیت­بدنی، به ترتیب در سال­های ۱۳۴۳-۱۳۲۹ و ۱۳۵۷-۱۳۴۴ را نشان می­دهد.
بودجه تربیت بدنی طی سال­های ۱۳۴۳-۱۳۲۹
بودجه تربیت بدنی طی سال­های ۱۳۵۷-۱۳۴۴
اولین باشگاه ورزشی به نام” ایران ” درتهران با مشارکت عد­ه­ای از اعیان و اشراف و نمایندگان سیاسی خارجی تأسیس گردید. در این باشگاه به ورزش سوارکاری و مسابقه­های چوگان توجه خاصی می­شد. دومین باشگاه” ژیمناستیک واسکریم” بود که توسط مرحوم میر مهدی ورزنده افتتاح شد و سومین باشگاه “اجتماعیون” بود که در سال ۱۳۰۶ تأسیس گردید. از سایر باشگاه­های کشور در آن زمان می توان” باشگاه فردوسی مشهد"،"گیو بندرانزلی"،"خلیج و جنوب خرمشهر” و باشگاه “کازرونی اصفهان” نام برد.
از نمونه­های تأسیسات بزرگ ورزشی که بر اساس استانداردهای نوین معماری ورزشی در این دوره ساخته شده است، ورزشگاه"امجدیه” درتهران است که دارای استادیوم فوتبال، پیست دو ومیدانی، سالن چندمنظوره، استخر شنا، سالن کشتی، سالن ژیمناستیک و….می باشد.
از نمونه­های جدیدتر، استادیوم­های “آزادی"و “تختی” هستند، که شروع ساخت استادیوم آزادی سال ۱۳۵۰ و اتمام آن سال ۱۳۵۳ جهت آماده شدن برای مسابقات آسیایی می­باشد. استادیوم تختی هم که برای مسابقات آسیایی ۱۹۷۴ میلادی (۱۳۵۳ شمسی) تهران آماده و به بهره ­برداری رسید، در سال ۱۳۴۶ شروع به ساخت کرد.

وضعیت ورزش و تربیت بدنی در ایران بعد از انقلاب اسلامی
امروزه ورزش و تربیت‌بدنی به عنوان یک موضوع مهم اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی که مبنای بسیاری از رفتارها و الگوهای اجتماعی است، نقش مهمی را در توسعه جامعه به خود اختصاص داده است، زیرا پیامدهای این پدیده علاوه بر دستاوردهای آشکار فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی در بسیاری از زوایای پنهان عرصه‌های ملی و فراملی راه‌گشا بوده و زمینه‌های شکوفایی جامعه را فراهم می‌سازند.
با توجه به ماهیت فعالیت‌های بخش تربیت‌بدنی و ورزش که مؤثر بر ارتقای سلامت جسمانی و روانی جامعه بوده و نتیجه نهایی آن زمینه‌ساز اصلی تربیت نیروی انسانی سالم است، در جمهوری اسلامی ایران نیز با توجه به تأکیدات دین مبین اسلام، جایگاه شایسته‌ای به امر تربیت‌بدنی و ورزش اختصاص داده شده است. به‌گونه‌ای که اصل سوم قانون اساسی بر لزوم توسعه تربیت‌بدنی کشور تأکید کرده است و بر همین اساس، در جهت توسعه و گسترش ورزش، فعالیت‌های مستمر و حمایت‌های لازم از طریق تشکیلات دولتی شامل: سازمان تربیت‌‌بدنی (وزارت ورزش و جوانان)، وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت کار و امور اجتماعی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، نیروهای نظامی و انتظامی و همچنین نهادهای عمومی غیردولتی مانند: کمیته ملی المپیک ایران، کمیته ملی پاراالمپیک ایران، فدارسیون‌ها و هیأت‌های ورزشی آقایان و انجمن‌ها و هیات‌های ورزشی بانوان و همچنین بخش خصوصی به عمل می‌آید.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، با وجود جنگ تحمیلی ۸ساله، سرمایه ­گذاری در ورزش و پروژه­ های ساخت و توسعه اماکن ورزشی پی­گیری گردید، اما با توجه به نرخ رشد جمعیت و پدیده­هایی نظیر کوچ جمعیت از مناطق جنگی و محروم به حاشیه­های شهرهای بزرگ و مهم­تر از همه، نیاز مبرم سایر بخش­های بنیادی و خدماتی و آسیب دیده از حملات دشمن در طول جنگ از جمله آموزشی و بهداشتی و…… به اعتبارات بیشتر، نتایج مطلوبی در بخش سرمایه ­گذاری ورزشی بخصوص ساخت اماکن ورزشی حاصل نشده است. بعد از اتمام جنگ و نیاز کشور به سازندگی در حوزه ­های دیگر، در برنامه اول و دوم توسعه کشور در حوزه ورزش سرمایه ­گذاری زیادی نشده است. در برنامه سوم، در خصوص تربیت بدنی، ماده­ها و تبصره­هایی مصوب شده است ولی عملکرد خوبی نداشته و بسیاری از این برنامه­ ها به برنامه چهارم توسعه موکول شده است. در برنامه چهارم نیز ماده و تبصره­های جدیدی همراه با تصویب دوباره بندهای برنامه سوم توسعه موجود می­باشد و در برنامه پنجم توسعه نیز در بخش ورزش و تربیت بدنی ماده­هایی وجود دارد که در زیر به آنها پرداخته خواهد شد:
سند چشم انداز
در سند چشم‌انداز کشور، تربیت‌بدنی و ورزش به‌طور خاص مورد نظر قرار نگرفته است. اما با توجه به وظایف این بخش، باید فعالیت‌ها با سیاستگذاری‌ها همسو باشد. بنابراین در یک نگاه کلی بخش تربیت‌بدنی و ورزش باید در سند چشم‌انداز در ارتباط با بندهای زیر مورد توجه قرار گیرد: در بند ۴ سند یاد شده به داشتن جامعه‌ای برخوردار از سلامت تأکید شده و در این ارتباط، تربیت‌بدنی و ورزش نقش مهمی ایفا می‌کند.
در بند ۶ و ۸ سند مورد نظر نیز بر رسیدن به جایگاه اول در منطقه جنوب غربی آسیا تأکیده شده است. در این ارتباط با در نظر داشتن کارکرد فراملی ورزش، از طریق حضور در میدان‌های بین‌المللی و به خصوص بازی‌های آسیایی، المپیک، پارالمپیک، قاره‌ای و کسب مقام‌های ورزشی قابل
قبول، به جایگاه اول منطقه در این حوزه رسید. ضروری است فعالیت‌های تربیت‌بدنی و ورزش در آن جهت ساماندهی شود.
سیاست‌های کلی کشور
پس از سند چشم‌انداز، سیاست‌های کلی نظام عالی‌ترین سندی است که جهت‌گیری‌های کلان را تعیین می‌کند. در سیاست‌های کلی نظام فعالیت‌های ورزشی به شرح زیر آمده است:
- سالم‌سازی فضاهای ورزشی (موضوع بند ۷ سیاست‌های کلی نظام).
- تقویت و ارتقای جایگاه زنان در صحنه‌های ورزشی (موضوع بند ۱۴ و بند ۱۵ سیاست‌های کلی).
- توانمند‌سازی بخش‌های خصوصی، تعاونی و کاهش تصدی دولت از طریق خصوصی‌سازی و ایجاد تشکل‌های تعاونی و غیردولتی ورزش (موضوع بند ۴۷ سیاست‌های کلی).
- ایجاد انگیزه و عزم ملی و تقویت اقتدار ملی از طریق فعالیت‌های مناسب ورزشی و ارتقای جایگاه آن در منطقه‌ (موضوع بند ۴ و بند ۲۰ سیاست‌های کلی).
قانون برنامه پنج‌ساله اول توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران (۱۳۷۲-۱۳۶۸)
در قانون برنامه اول، بندها و تبصره­های زیر آورده شده است:
بند الف تبصره ۱۰: وزارت مسکن و شهرسازی (سازمان زمین شهری) موظف است در کلیه شهرهای کشور، اراضی با کاربری­های آموزشی، فرهنگی و خدماتی و در قالب طرح­های مصوب شهری را جهت احداث و توسعه مدارس و مراکز فرهنگی، هنری، ورزشی، بهداشتی درمانی، آموزشی و خدماتی، پس از تملک، به طور رایگان به دستگاه­های ذیربط واگذار نماید و در مواردی که بابت تملک اراضی مزبور هزینه­ای متحمل گردد، می ­تواند وجه مربوطه را بر روی قیمت سایر قطعات مسکونی قابل واگذاری خود در کلیه شهرها سرشکن و از خریداران مربوطه دریافت و یا نسبت به واگذاری زمین معوض به مالکین این­گونه اراضی، اقدام نماید.
بند ۱۴-۳ خط مشی­ها: همگانی کردن ورزش و گسترش فعالیت­های تربیت بدنی خاصه بین جوانان به منظور پرورش جسم و روح و پربارکردن اوقات فراغت عموم مردم.
قانون برنامه پنج‌ساله دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ایران (۱۳۷۸-۱۳۷۴)
در قانون برنامه اول، بندها و تبصره­های زیر مصوب شده بود:
‌تبصره ۴۷: کلیه مؤسسات، کارخانجات، شرکت‌های دولتی و تحت پوشش دولت موظفند همه ساله حداقل به میزان دو درصد (۲%) از سود‌خالص خود را صرف تقویت و توسعه بسیج و برنامه‌های فرهنگی، ورزشی و آمادگی دفاعی و سایر فعالیت‌های مربوطه نمایند.
بند ج و د تبصره ۵۹: ج) ایجاد تسهیلات لازم برای گشت‌های علمی، دینی، فرهنگی، ورزشی و تفریحی برای جوانان و دانش‌آموزان و توسعه فضاهای اردوئی مناسب ‌و کانون‌های فرهنگی و تربیتی.
د) ارائه الگوهای مناسب و الگوسازی در زمینه‌های مختلف علمی، دینی، فرهنگی و ورزشی برای نوجوانان و جوانان در جهت جذب آنان به‌فرهنگ خودی.
تبصره ۶۵: دولت مکلف است نسبت به ایجاد و اختصاص امکانات ورزشی برای دانش‌آموزان دختر و بانوان، با توجه به حفظ شئون زن در‌جامعه اسلامی اقدام نماید.
‌تبصره ۶۶: تعرفه‌های مربوط به هزینه‌های سوخت، آب، برق، تلفن مربوط به اماکن و تأسیسات ورزشی (‌اعم از دولتی و غیر دولتی) به مأخذ ‌مراکز آموزشی و تحقیقاتی محاسبه و تعیین می‌شود.
تبصره ۶۷: ‌الف) اجازه داده می‌شود مبلغ پنج (۵) ریال از هر نخ سیگار وارداتی و تولید داخل دریافت شود و به حساب درآمد عمومی کشور واریز گردد. ۱۰۰% درآمد حاصل از محل اعتباری که همه ساله به همین منظور در قانون بودجه کل کشور منظور می‌گردد، در اختیار سازمان تربیت بدنی قرار‌خواهد گرفت تا طبق آیین‌نامه‌ای که به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید برای سالم‌سازی عامه از طریق توسعه فضاهای ورزشی و ارائه خدمات‌مربوط هزینه نماید.
ب) کلیه کارخانجات صنعتی موظفند معادل یک در هزار درآمد سالانه خود را به حساب خزانه واریز نمایند. دولت موظف است معادل صد درصد(۱۰۰%) مبلغ مذکور را در لوایح بودجه سالانه برای توسعه فضاهای ورزشی سازمان تربیت بدنی منظور نماید.
‌تبصره ۶۸: وزارت مسکن و شهرسازی مکلف است اراضی با کاربری ورزشی را در سراسر کشور به قیمت عادلانه روز تملک نموده و رایگان به‌سازمان تربیت بدنی واگذار نماید. ‌اعتبار مورد نیاز این تبصره همه ساله در بودجه سنواتی منظور می‌گردد.
بند د تبصره ۸۴: دستگاه‌هایی که دارای مراکز فرهنگی، هنری، ورزشی، بهداشتی، درمانی، آموزشی، اداری و نظامی می‌باشند و بر اساس طرح‌های مصوب‌شهری تغییر کاربری می‌یابند، اجازه داده می‌شود که مراکز مذکور را با رعایت قوانین مربوطه از طریق مزایده به فروش برسانند و درآمد حاصله را به‌ خزانه‌داری کل واریز و معادل آن را جهت جایگزینی، تکمیل و نوسازی مراکز مشابه و تعمیر و نگهداری طبق قوانین بودجه‌های سنواتی هزینه نمایند.
بند ۹-۲، ۱۱-۲، ۱۲-۲ و ۱۳-۳ خط مشی­های اساسی:
۹-۲) واگذاری فعالیت‌های اجرایی، فرهنگی، هنری و ورزشی به مردم و تقویت مشارکت عمومی با توجه به سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری و نظارت‌دولت.
۱۱-۲) همگانی کردن ورزش و گسترش فعالیت‌های تربیت بدنی خصوصاً بین جوانان به منظور پرورش جسم و روح و پربار کردن اوقات فراغت عموم‌مردم.
۱۲-۲) توجه ویژه در برنامه‌ریزی‌ها و اختصاص امکانات به مسائل تربیت­بدنی و پرکردن اوقات فراغت بانوان.

درجه ۲ یا کمتر نشان دهنده رابطه خوب است.
روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
داده های پژوهش حاضر، استفاده از نرم افزار آماری SPSS21 مورد تحلیل قرار گرفته است. در پژوهش حاضر برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی (شامل میانگین و انحراف معیار، جدول ها و نمودارها) و از آمار استنباطی (آزمون t برای دو گروه مستقل در جهت مقایسه میانگین ها و ضریب همبستگی پیرسون- برای فرضیه های اصلی- و ضریب همبستگی پیرسون – برای فرضیه های فرعی)، استفاده شده است.

آزمون T مستقل، انجام عملیات ریاضی لازم برای مقایسه دو گروه مستقل را ممکن می سازد و مشخص می سازد که تفاوت مشاهده شده بین دو میانگین نمونه، ناشی از تفاوت واقعی میان دو جامعه است یا ناشی از عوامل تصادفی است. لذا از آنجا که هدف پژوهش حاضر مقایسه دو گروه مستقل از یکدیگر (زنان شاغل و غیر شاغل) در زمینه بهزیستی روانشناختی و دلزدگی زناشویی آن هاست؛ از آزمون T مستقل استفاده شده است.
برای استفاده از این آزمون در بررسی تفاوت بین دو میانگین مستقل،وجود مفروضه های زیر ضروری است:
۱-جامعه مورد بررسی به صورت تصادفی انتخاب شود یعنی انتخاب هر آزمودنی مستقل از آزمودنی دیگر انجام شود.
۲-شکل توزیع نمرات درجامعه مورد نظر نرمال باشد.
۳-واریانس نمرات دو جامعه با یکدیگر مساوی باشد(همگنی واریانسها)
در پژوهش حاضر مفروضه اول با نمونه گیری تصادفی آزمودنی ها رعایت شده است. در مورد فرض شماره ۲ نیز می توان گفت آزمونT نسبت به نرمال نبودن توزیع حساس نیست، تاثیر عدم برقراری مفروضه سوم بر میزان احتمال خطای نوع اول و دوم، نیز به حجم دو نمونه بستگی دارد و اگر حجم دو نمونه یکسان باشند، آزمون T نسبت به نامساوی بودن واریانسها حساس نخواهد بود(کیامنش،۱۳۷۴؛ به نقل از فراست، ۱۳۸۱)
فصل چهارم
یافته های پژوهش
تحلیل آماری داده ها به عنوان بخشی از روش شناسی علمی دو هدف اساسی دارد:۱) توصیف شواهد تجربی که از راه مشاهده یا آزمایش درباره ی موضوع پژوهش گردآوری می شود، و ۲) تفسیر نتایج توصیفی به منظور ارزشیابی فرضیه های پژوهش. تعبیر و تفسیر نتایج عینی آزمایش و تعیین احتمال درست بودن آن از ضروریات پژوهش علمی است و با بهره گرفتن از همین تفسیر احتمالی است که می توان نتیجه یک پژوهش مشخص و محدود را تعمیم داد (هومن،۱۳۹۱).
در این قسمت به ارائه یافته های پژوهش در ارتباط با فرضیات تحقیق می پردازیم. این فصل که در واقع هسته ی مرکزی تحقیق است و مشتمل بر جداول، نمودارها و تجزیه و تحلیل اطلاعات است در دو قسمت مورد بررسی قرار می گیرد:
الف)بخش توصیفی: در این قسمت ابتدا اطلاعات به دست آمده مربوط به آزمودنیها از قبیل شغل ، میزان تحصیلات، سن، با بهره گرفتن از آمار توصیفی خلاصه و طبقه بندی شده است و فراوانی و درصد آنها مشخص گردیده است که زنان خانه دار و شاغل در این متغیر ها مقایسه می شوند.
ب) بخش استنباطی: در این قسمت با بهره گرفتن از آزمونهای آماری مناسب(آزمون T و روش همبستگی پیرسون) به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته و بدین ترتیب یافته ها و نتایج مبنی بر فرضیات پژوهش ارائه و فرضیه های پژوهش رد یا تایید می شود.
آمار توصیفی:
۱–ابتدا در این قسمت آمار توصیفی در مورد زنان شاغل و خانه دار جهت مقیاسه مورد بحث قرار می گیرد.

بنا بر تقسیم بندی جیمز روزنا در مورد نقش تصمیم گیری، ظاهراً نقش شخصیت نخبگان، عامل تعیین کننده ای است. برای توضیح این پدیده بهتر است ساختار های تأثیر گذار بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را بررسی کنیم. ساختار های تأثیر گذار معمولاً بر دو نوعند:

الف: ساختار های رسمی که به دو صورت مستقیم و غیر مستقیم توسط نهاد قانونی، جایگاه مشخص خود را دارند. عناصر ساختار رسمی و مؤثر در فرایند سیاستگذاری عبارتند از:
مقام معظم رهبری
مجمع تشخیص مصلحت
ریاست جمهوری
مجلس شورای اسلامی
شورای عالی امنیت ملی
۶- وزارت امور خارجه
مقام معظم رهبری که طبق اصل ۱۱۰ قانون اساسی وظایف زیر را بر عهده دارد: ترسیم سیاست های کلی نظام، نظارت بر اجرای سیاست های کلی، ارجاع مشکلات غیر قابل حل از طریق عادی به مجمع تشخیص مصلحت نظام، اعطای حکم عزل و نصب ریاست جمهوری، تعیین فرماندهان عالی نیروهای مسلح، اعلان جنگ و صلح و همه پرسی.
مجمع تشخیص مصلحت وظایف زیر را بر عهده دارد: حل معضلات نظام که از طریق عادی قابل حل نیست و توسط رهبر به این مرجع ارجاع می شود و حل اختلاف میان نقطه نظرات نمایندگان مجلس و شورای نگهبان
ریاست جمهوری وظایف زیر را بر عهده دارد: طبق قانون اساسی (اصول ۱۱۳، ۱۲۴ و ۱۳۳) عالی ترین مقام پس از رهبری ریاست جمهوری است. ریاست جمهوری به اعتبار رئیس هیأت وزیران در تنظیم لوایح مختلف سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و نظامی مؤثر است و می تواند نقطه نظرات شخصی خویش را در لوایح نفوذ دهد. به طور کلی لوایح از خط و مشی کلی رئیس جمهور الهام می گیرد. همچنین رئیس جمهور و هیأت وزیران در نحوه ی اجرای سیاست خارجی جمهوری اسلامی و تدوین سیاست ها و هماهنگی بین آنها، برقراری و قطع روابط دیپلماتیک با صلاح دید رهبر و یا نقش بارزی دارند.
لازم به ذکر است که سفرا و نمایندگان سیاسی ایران در کشور های دیگر به عنوان نماینده ی رئیس جمهور حضور پیدا می کنند. همچنین امضای عهد نامه ها، مقاوله نامه ها و پروتکل ها پس از تصویب مجلس با رئیس جمهور است.
مجلس شورای اسلامی وظایف زیر را بر عهده دارد: طبق قانون اساسی (اصول ۷۷، ۷۸ و ۱۳۹) تأثیر و مشارکت مجلس در تصمیمات مربوط به سیاست خارجی از دو روش مستقیم و غیر مستقیم صورت می گیرد. در مکانیزم مستقیم با توجه به نقش مجلس در تصویب پیشنهاد های هیأت وزیران در قالب لوایح و یا صرف پیشنهاد مربوط به تغییرات جزئی خطوط مرزی با تصویب چهار پنجم نمایندگان، استقراض، مصالحه ی دعاوی بین المللی و ارجاع آن ها به داوری، انتقال اموال به خارج از کشور، تأثیر مستقیم مجلس در تصمیم گیری ظاهری می شود. در روش غیر مستقیم، تأثیر مجلس بر تصمیم گیری در سیاست خارجی می توان به نقش مجلس در کاهش و افزایش بودجه مربوط به اعمال سیاست خارجی، طرح سؤال و استیضاح و تذکر به وزیر امور خارجه و نهایتاً طرح پیشنهادی مجلسبرای تصویب قانون اشاره نمود. در این راستا، نقش شورای نگهبان به عنوان نقطه ی نظاراتی، کنترلی بر مصوبات مجلس و تأثیر آن را نباید از نظر دور داشت.
شورای عالی امنیت ملی وظایف زیر را بر عهده دارد: طبق اصل ۱۷۶ قانون اساسی اتخاذ تدابیر دفاعی و امنیتی با بهره گرفتن از امکتنات کشور بر عهده ی شورای عالی امنیت ملی است که مصوبات آن پس از تأیید رهبر لازم الاجراست.
وزارت خارجه وظایف زیر را بر عهده دارد: نقش وزارت امور خارجه در روند تصمیم گیری اگرچه از لحاظ ساختار رسمی صراحت ندارد اما بارز و بسیار مؤثر است. زیرا مجرای کارشناسی و نشظرات تخصصی در مورد مسایل روابط بین المللی از کانال وزارت امور خارجه در روند تصمیم گیری قرار می گیرد.
علاوه بر آن جمع آوری اطلاعات که امروزه نقش زیر بنایی مهمی در هدایت جریانات دارد بر عهده ی این وزارت خانه است. مزید بر آن می توان فعالیت هایی از قبیل اداره ی هیأت های دیپلماتیک، انجام مذاکرات و اجرای تصمیمات سیاست خارجی در سطح خرده سیستمی را که در زیر مجموعه صلاحیت های هدایتی و اجرایی گنجانیده می شود، به وزارت خارجه منتسب کرد.
اتخاذ یک جهت گیری در سیاست خارجی نباید خارج از اصول مطرح شده در قانون اساسی باشد. در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در زمینه ی سیاست خارجی اصول زیادی به صورت مستقیم و غیر مستقیم صدق می کند ولی ۴ اصل به طور مستقیم در قانون اساسی ایران وجود دارد که مستقیماً به سیاست خارجی مربوط می شود:
اصل ۱۵۲: سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر اساس نفی هر گونه سلطه جویی و سلطه پذیری، حفظ استقلال همه جانبه و تمامیت ارضی کشور، دفاع از حقوق همه ی مسلمانان و عدم تعهد در برابر قدرت های سلطه گر و روابط صلح آمیز متقابل با دول غیر محارب استوار است.
اصل ۱۵۳: هر گونه قرارداد که موجب سلطه ی بیگانه بر منافع طبیعی و اقتصادی، فرهنگ، ارتش و دیگر شؤون کشور گردد ممنوع است.
اصل ۱۵۴: جمهوری اسلامی ایران سعادت انسان در کل جامعه ی بشری را آرمان خود می داند و استقلال و آزادی و حکومت حق و عدل را حق همه ی مردم جهان می شناسد. بنابراین در عین خودداری کامل از هر گونه دخالت در امور داخلی ملت های دیگر، از مبارزه ی حق طلبانه ی مستضعفین در برابر مستکبرین در هر نقطه از جهان حمایت می کند.
اصل ۱۵۵: دولت جمهوری اسلامی ایران می تواند به کسانی که پناهندگی سیاسی بخواهند پناه دهد مگر اینکه بر طبق قوانین ایران خائن و تبهکار شناخته شوند. (سایت مقالات علمی ایران)

۲-۱۲ سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران از مشروطه تاکنون و گفتمان های حاکم بر آن:

برای فهم موضوع، جهت گیری های سیاست خارجی ایران از مشروطه تا کنون، در جدول زیر آورده شده است. و سپس به تبیین جهت گیری های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می پردازیم.

تعریف عملیاتی سلامت سازمانی: در این تحقیق، سلامت سازمانی از طریق امتیازی که به ابعاد آن -یگانگی نهادی، نفوذ مدیر، ملاحظه گری، ساخت دهی، پشتیبانی منابع، روحیه و تاکید علمی- داده می شود، مورد سنجش قرار می گیرد.
تعهد: به تمایل کارمند برای باقی ماندن به عنوان عضوی از شرکت گفته میشود (فیضی و دیگران، ۱۳۹۰، ۵۳).

تعریف عملیاتی تعهد: در تحقیق حاضر این متغیر از طریق پاسخ هایی که افراد به ابعاد آن –عاطفی، مستمر و هنجاری- در پرسشنامه مربوط می دهند، سنجیده می شود.
یگانگی نهادی: عبارت است ازتوانایی سازمان برای تطابق بامحیط وسازش باروش هایی است که سلامت برنامه آموزشی راحفظ کندودربرابرتقاضای غیرمعقول مراجعان ومحیط درامان باشد (آهنچیان و منیدری، ۱۳۸۳، ۴۵).
تعریف عملیاتی یگانگی نهادی: منظور توانایی شرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر در تطابق با محیط خود به طریقی که انسجام و تمامیت برنامه های آموزشی خود را حفظ نماید و از طریق پاسخ هایی که افراد بدان می دهند، مورد سنجش قرار می گیرد.
نفوذ مدیر: فراگرد اثر گذاری بر افکار، رفتار یا عواطف افراد دیگر را نفوذ می نامند (رضائیان، ۱۳۹۰، ۷)، به عبارتی دیگر نفوذمدیربه توانایی مدیردرتحت تأثیرقراردادن عملی فرادستان خوداشاره دارد.
تعریف عملیاتی نفوذ مدیر: در این تحقیق منظور از نفوذ، تأیثرگذاری مدیران بر رؤسا و افراد مافوق خود، ترغیب آنها برای توجه بیشتر به مسائل شرکت، مواجه نشدن با موانع اداری سلسله مراتبی و وابسته نشدن به مافوق می باشد.
ملاحظه گری: ملاحظه گری هم رفتاری است که مدیررادوست، حامی وهمکارکارکنان نشان می دهد. چنین مدیری به نتایج کارکنان توجه داردوپذیرای پیشنهادات آنها می باشد (Mehmat, 2007, 28).
تعریف عملیاتی ملاحظه گری: در این تحقیق منظور رفتار رهبری مدیران که باز، دوستانه، حمایتی و همکارانه می باشد و با پرسش های مورد نظر سنجیده می شود.
ساخت دهی: رفتاری است که مدیربه طورواضح انتظارات کار، استانداردهای عملکردورویه هاراصراحتاًتعیین می کندو به رفتاری ازمدیراشاره می کندکه وظیفه مدارو موفقیت مداراست (Ibid, 29).
تعریف عملیاتی ساخت دهی: در این تحقیق منظور رفتار مدیر در مشخص کردن روابط و مناسبات کاری با کارکنان می باشد.
پشتیبانی منابع: به سازمانی اشاره می نماید که دارای موادووسایل لازم وتجهیزات کافی بوده واین موادووسایل به راحتی قابل حصول است (ناظم، ۱۳۹۰، ۱۵).
تعریف عملیاتی پشتیبانی منابع: منظور فراهم نمودن مواد و لوازم اساسی کادر اداری شرکت مورد پژوهش به منظور انجام مؤثر وظایف و مسئولیت های محوله.
روحیه:روحیه مناسب در سازمان به وسیله یک جو دوستانه درجایی که کارکنان عمدتاً همدیگر و شغلشان را دوست دارند و رویهمرفته هم به طور شخصی و هم به خاطر سازمــــان برانگیخته می شوند، نمایش داده می شود(جعفری و همکاران، ۱۳۹۱، ۴۳).
تعریف عملیاتی روحیه: در این تحقیق منظور همان احساس اطمینان،اعتماد، همدردی ودوستی که دربین افرادشرکتهای تعاونی مسکن مهر شهرستان شوشتر وجوددارد،می باشد.
تاکید علمی: تأکیدعلمی به تأکیدسازمان برای ارتقای سطح تخصص ومهارت های فنی کارکنان اشاره دارد (Mehmat, 2007, 29).
تعریف عملیاتی تاکید علمی: حدی است که شرکت های مورد پژوهش برای ارتقای سطح دانش و تخصص افراد طالب بوده و برای نیل بدان تلاش می نماید.
مبانی نظری و پیشینه تحقیق تحقیق
مقدمه
”کارکنان ارزشمندترین دارایی ما هستند“این ادعا بارها و بارها توسط مدیران و رهبران مطرح شده است، برای اثربخشتر کردن کارکنان بایستی تدابیری انجام شود، زیرا اکثر مواقع در سازمانها همواره فاصله و شکافی بین آنچه میدانیم و آنچه انجام میدهیم (رفتار میکنیم) وجود دارد و برای از بین بردن و یا کاهش این شکاف توجه به مهارتها و نگرشهای کارکنان، مدلهای ذهنی آنها، نظام ارزیابی عملکرد و پاداش سازمان و بالاخره فرهنگ و ارزشهای افراد الزامی است. تمامی این موضوعات مربوط به حوزه منابع انسانی میباشد. (ابوالعلایی، ۱۳۸۵: ۱۱۲)تعهد به عنوان یکی از نگرشهای کارکنان (مجیدی،۱۳۷۶: ۳۲)، مولد دارائیهای نامشهودی است، و به تعبیری میتوان آن را یک هدف (نه یک وسیله)، تلقی کرد، کارکنانی که تعهد بیشتری دارند موفقیتهای حرفه‌ای بیشتری دارند (Poon,2004:375).سازمانی که سطوح بالاتری از تعهد کارکنان را دارد در مقایسه با سازمانی که دارای سطوح پایینتری از تعهد است، کارکنان بیشتر به هم کمک میکنند، خوشحالترند، در زمان آمدن به شرکت هیجان و اشتیاق بیشتری دارند، تشریک مساعی بیشتری میکنند و با هم رفیقترند. در کنار این نتیجه و محصول مثبت اجتماعی، تعهد مدیران ابزاری برای نیل به مقاصد مهم دیگر نیز به شمار می‌رود. (ابوالعلایی، ۱۳۸۵: ۷۹)راه‌های زیادی برای افزایش تعهد وجود دارد، اگر مدیر سازمان به سلامت سازمان تحت مدیریتش توجه خاصی داشته باشد این توجه باعث میشود که کارمندان متعهدتر و وظیفهشناستر باشند، سازمان سالم جایی است که افراد دوست دارند به محل کارشان بیایند و به اینکه در این محل کار کنند، افتخار می کنند.
سلامت سازمانی در تبیین یکی از متغیرهای مهم در زندگی سازمانییعنی تعهد نقش بسزایی را ایفا می نماید. پویایی های سازمان سالم نشان گر مبادله منصفانه بین سازمان و اعضای آن است. آن چنان که هوی، تارتر و کاتکمپ (۲۰۰۰) از بارنارد نقل می کنند، اعتبار سازمان ها بستگی به تمایل افراد به صرف انرژی و توان خویش در یک نظام همیاری دارد. تعهد شاخصی از تعادل میان رضایت کسب شده و فداکاری هزینه شده است (علاقه بند، ۱۳۷۸، ۱۷).
در پژوهش حاضر سوال اصلیعبارت است از اینکه آیا رابطه معناداری بین هر یک از مولفه های سلامت سازمانی با تعهد مدیران وجود دارد؟
تعاریف تعهد
تعهد کارکنان از جمله مفاهیم مهم رفتار سازمانی است ( مولایی،۱۳۸۵: ۱). تئوری تقابل ^[۲] زیر بنای تئوری تعهد است، یعنی وقتی که شخصی با شخص دیگری به طور مطلوبی رفتار کند متقابلا رفتار مطلوبی به طور همزمان دریافت میکند.((Biggs&etl, 2006:131
تعهد میتواند تفکر به عنوان تعلق یک شخص به چیزی، یا جائی‌که، چیزی به طور عمومی رفتار میشود، باشد. (مثل: من متعهد به ارائه رفتار بهتری هستم) یا (من متعهد به عملم هستم). تعهد احساس شناختی و اجزای رفتاری دارد.((Karsh,2010:458
دانشمندان تعاریف مختلفی از تعهد بیان کردهاند: شلدون^[۳](۱۹۷۱) آن را ”نوعی تمایل و جهتگیری نسبت به سازمان“، کانتر (۱۹۶۸) ”تمایل افراد به در اختیار گذاشتن انرژی و وفاداری خویش به نظام اجتماعی “، هربینیاک و همکارانش^[۴](۱۹۷۲)” پدیده ساختاری که نتیجه کنشها و واکنشهای متقابل فرد و سازمان است می‌دانند“. سالانسیک^[۵]”حالتی از شخصیت که فرد محدود و مقید شده و پیگیری موثر خویش را در انجام کارها حفظ مینماید“، چلپی (۱۳۷۵)، ”آن را یکی از عناصر محوری هرگونه اجتماع میداند.” شهید مطهری (۱۳۶۸) نیز آن را”به معنی پایبندی به اصول و فلسفه یا قرارداد میداند“. (نوروزی، ۱۳۸۸: ۱۰)
دو دیدگاه در تعهد سازمانی وجود دارد، دیدگاه رفتاری و نگرشی. (Kansinoverton, 2008:61)
از نظر رفتارگرایان، تعهد عبارت از” مجموعهای از مفاهیم رفتاری است“ و موضوع تعهد نگرشی، تعیین هویت کارکنان با سازمان است. (رهنورد،۱۳۸۲: ۳)
مکتب روانشناسی اجتماعی نیز تعهد را ”نیرویی تلقی میکند که کارکنان را به سازمان پیوند میدهد و بر مفهوم سرمایهگذاری و عوامل موقعیتی تاکید میکند“. (همان: ۴)
ایجاد و تقویت تعهد
در آغاز سده بیستم میلادی، مدیران سازمانها مایل بودند تا نوعی مساوات و برابری را در پرداختهای کارکنان، بر اساس ارشدیت یا بر اساس عناوین شغلی، برقرار کنند، اما در رویکردهای نوین، کارکنانی که ارزش بیشتری برای سازمان خلق میکنند باید امتیازات و دریافتیهای بیشتری هم داشته باشند. به عبارت دیگر در این رویکرد، انصاف^[۶] جای مساوات^[۷] را میگیرد. حال سوال مهم در این بین آن است که با چه اقدامات و تدابیری میتوان تعهد کارکنان را افزایش داد؟
براساس تجارب و تئوریهای موجود ۷ عامل موثر در ایجاد و تقویت تعهد کارکنان به صورت جدول زیر پیشنهاد میشود.
عوامل ایجاد و تقویت تعهد